Grup Rehberliği Programının Engelli Çocuğa Sahip Çalışan Annelerin Mesleki Tükenmişlik, İşle Bütünleşme ve Eş Tükenmişliği Düzeyine Etkisi

Abstract

Bu çalışmada,  grup rehberliği programının engelli çocuğa sahip çalışan annelerin mesleki tükenmişlik, işle bütünleşme ve eş tükenmişliği düzeylerini etkileyip etkilemediğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Tam (gerçek) deneysel desende öntest sontest kontrol gruplu seçkisiz desen kullanıldığı bu çalışmanın araştırma grubu, Konya ili merkez Selçuklu, Meram ve Karatay ilçelerinde Rehberlik ve Araştırma Merkezi tarafından eğitsel  değerlendirme ve tanılaması  yapılan 3-16 yaş arasında engelli çocuğa sahip çalışan anneler arasından deney (13 kişi) ve kontrol (13 kişi) gruplarına seçkisiz olarak atanan 26 kişiden oluşmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Tükenmişlik Ölçeği-Kısa Formu (TÖ-KF), Eş Tükenmişlik Ölçeği-Kısa Formu (ETÖ-KF), Utrecth İşle  Bütünleşme Ölçeği  (UİBÖ)  ve araştırmacılar tarafından oluşturulan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Deney grubuna 10 hafta boyunca haftada 1 kez, her bir oturum 90 dakika olmak üzere toplam 10 oturum, araştırmacılar tarafından hazırlanan grup rehberliği programı uygulanmıştır. Kontrol grubuyla ise herhangi bir işlem yapılmamıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin istatistiksel analizi için SPSS 16.0 paket programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde, grup rehberliği programının engelli çocuğa sahip çalışan annelerin mesleki tükenmişlik, işle bütünleşme ve eş tükenmişliği düzeylerini etkileyip etkilemediğinin incelemek amacıyla, Shapiro-Wilk testinden, bağımlı ve bağımsız gruplar için t testinden,  varyansların homojenliğini test etmek için Levene testinden ve kovaryans analizinden (ANCOVA) yararlanılmıştır. Kovaryans analizi sonuçlarına gore, annelerin mesleki tükenmişlik ve eş tükenmişliği öntest puanlarına göre düzeltilmiş sontestten aldıkları ortalama puanlar arasında anlamlı fark olduğu, işle bütünleşme öntest puanlarına göre, düzeltilmiş sontestten aldıkları ortalama puanlar arasında ise anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur.  Ayrıca grup rehberliği programının uzun süreli (Long-Lasting) etkisinin deneyin bitiminden 2 ay (8 hafta) sonra da devam ettiği saptanmıştır.