Böbrek Hastalıkları ve Protein Metabolizması

Abstract

Böbrek, protein metabolizmasında aminoasitlerin ve peptidlerin sentezi, yıkımı, filtrasyonu, geri emilimi ve idrar yoluyla atılması gibi yolaklarda önemli rolleri olduğu bilinen organdır. Fenilalanin-tirozin dönüşümü, arjinin metabolizması ve transmetilasyon gibi birçok işlevi ile aminoasit metabolizmasına katkı sağlayan böbrekler aynı zamanda düşük molekül ağırlıklı plazma proteinleri ve peptidlerin katabolizması için önemli işleve sahiptir. Böbrek hastalıklarında böbreğin işlev bozuklukları ve/veya kayıplarına bağlı olarak gelişen metabolik asidoz, inflamatuvar süreç, hastalığın tıbbi beslenme tedavisindeki protein kısıtlamaları, diyaliz tedavisi gibi birçok etmen protein metabolizmasında değişikliklere yol açmaktadır. Değişen protein metabolizmasıyla birlikte böbrek hastalığı tanısı almış bireyin diyette aldığı protein miktarı ve türü ön plana çıkmaktadır. Diyaliz almayan böbrek yetmezliği hastalarında gerekli olan durumlarda çok düşük proteinli diyetler yerini ılımlı protein kısıtlamasına bırakırken, diyaliz alan hastalarda artan aminoasit kayıpları ve katabolizma nedeniyle diyetteki protein miktarının arttırılması uygun görülmektedir. Bu derlemede böbreklerin protein metabolizmasındaki rolüne ve böbrek hastalıkları sonucu ortaya çıkabilecek metabolik ve nütrisyonel sorunlara odaklanmak amaçlanmıştır.