ZİYA GÖKÂLP İLE İLGİLİ DEVLET KAYITLARI ARASINDA BULUNAN RESMİ BELGELER

Abstract

Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Cumhuriyet Arşivi belgeleri arasında siyasetçi, düşünür ve ilim adamı Ziya Gökâlp’in memuriyet, siyaset ve yazarlık hayatıyla ilgili bir kısım belgelere ulaşmış bulunuyoruz. Şimdilik elde edilen bu belgelerin sayısı yirmi dört olup araştırmalar devam ettikçe bu sayının artacağı kuvvetle muhtemeldir. Elde ettiğimiz belgeleri kronolojik sıraya koyarak tarihî seyri içinde entelektüel bir hayatın resmî belgelere nasıl yansıdığını görmeye çalışacağız. Bir makale çerçevesinde bu belge yığınını sadece nakletmiş olmakla yetineceğiz. Ancak bunun bile önemli olduğunu düşünüyoruz. Çünkü elde ettiğimiz belgelerin hemen tümü ilk defa yayınlanacak metinlerdir. Bu metinler içinde Gökâlp’in ilk mahkûmiyetiyle ilgili söylentilere açıklık getireceğini düşündüğümüz olanından başlayarak Gökâlp’in memuriyetleri ve görevlendirilmeleriyle ilgili olanları; milletvekilliği adaylığı ile ilgili olanı; ailesine yapılan devlet yardımlarını gösteren; hatta kendi yazıp yayınladığı eserini bir süre sonra aynı kurumun yasak eserler arasına sokması gibi belgeler bulunmaktadır. Belgeler, Devlet Arşivinin Maarif, Zaptiye, Dahiliye, Hariciye fonlarındaki kayıtlardan tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler : Ziya Gökâlp, Arşiv belgesi, Darülfünun, Sosyoloji.