Metin Madenciliği ile Tıbbi Tedavi Alanlarının Yakınlıklarının Ölçülmesi

Abstract

Bazı hastalık belirtilerinin birçok tıbbi tedavi alanıyla ilgili olması, hastaların tedavi için randevu alırken zorlanmalarına sebep olmaktadır. Örneğin; karın ağrısı rahatsızlığı bulunan bir hastanın rahatsızlığı dahiliye, hariciye ya da intaniye bölümlerinden herhangi birisiyle ilgisi bulunabilmektedir. Bu çalışmada T.C. Sağlık Bakanlığına bağlı birçok kamu hastanesinin resmî internet sitesinde bulunan ve hastaların belirtilerine göre doğru tıbbi tedavi branşını seçmelerine yardımcı olmak amacıyla kullanılan 13 tıbbi alan ve 204 belirti, metin madenciliği ve veri bilimi teknikleriyle kapsamlı olarak incelenmiştir. Kamu hastanelerinin resmî internet sitelerde kullanılan metnin içeriği baz alınarak tıbbi tedavi alanları arasındaki, yakınlık/uzaklık hesaplanıp, kelime bazlı hastaları randevu alanını belirlerken en çok zorlayan kelimeler ve belirtiler tespit edilmiştir. Kullanılan kelimeler analiz edilirken edat ve bağlaç gibi anlamsız sözcükler göz ardı edilip, hastalık belirtileri üzerinde kelime bulutu (word cloud) oluşturulmuştur. Tıbbi alanların yakınlığını hesaplamak için öncelikle metin içeriği kullanılarak 13 alan için her bir belirtinin var olup olmadığını gösteren 13x186 boyutlu ikili veri (binary data, document matrix) oluşturulmuştur. Daha sonra, bu veri seti üzerinde tıbbi tedavi alanları belirtilere göre aglomeratif hiyerarşik kümeleme algoritmaları (single, complete, average, ward, mcquitty) kullanılarak kümelendirilip metin bazlı alanların birbiri ile yakınlığı tespit edilmiştir. Bu makalenin sonuçlar kısmında hastaları en çok zorlayan kelimeler ve tıbbi alanların metin bazlı yakınlıkları paylaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar çerçevesinde kullanılan metnin sağlık uzmanları tarafından tekrar düzenlenmesinin, yanlış tıbbi branşlardan alınan randevu sayısının azaltılmasına katkısı olacaktır.