YAKIT MALİYETLERİNİN TAŞINAN HAVA KARGO MİKTARI ÜZERİNE ETKİLERİ: 2007-2018 TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Abstract

Diğer taşımacılık modlarında olduğu gibi hava kargo taşımacılığında da girdi maliyetlerinin, dolayısıyla fiyatların temel belirleyicisi yakıt (petrol) maliyetleridir. Çalışmada petrol fiyatında meydana gelen değişimin ve döviz kurunun etkisinin hava kargo taşımacılığı sektörü üzerindeki etkileri incelenmiştir. En küçük kareler yöntemi kullanılarak yapılan analizler sonucunda; yurt içinde taşınan kargo miktarının hem petrol fiyatındaki hem de dolar döviz kurundaki değişmelerden negatif yönde etkilendiğini, dolar kurundaki artışın etkisinin petrol fiyatındaki artışın etkisinden daha yüksek olduğunu ve bu etkilerin altı aylık bir gecikme ile ortaya çıktığını göstermiştir. Ayrıca yurt dışı hava kargo taşımacılığının petrol fiyatı ve döviz kurunda meydana gelen değişimlerden etkilenmediği tespit edilmiştir. Elde edilen bu bulgular, hava kargo taşımacılığı firmalarının yurt içine yönelik kargo taşımacılığı faaliyetlerini, jet yakıtı maliyetlerini türev araçlarla altı aylık bir ufukta korumaya çalıştıklarına, yurt dışına yönelik kargo taşımacılığı faaliyetlerini ise türev araçlarıyla koruma güdüsünde olmadıklarına işaret etmektedir. As in other modes of transport, in the air cargo transportation sector, fuel costs (oil prices) are the main determinant of input costs. In this study, the effects of the change in oil price and the effect of exchange rate on the air cargo transportation sector were examined. As a result of the analysis using the least squares method; showed that the amount of cargo carried in the country was negatively affected by the changes in both oil price and dollar exchange rate, the effect of the increase in dollar exchange rate was higher than that of in oil price and these effects occurred with a delay of six months. Furthermore, the international air cargo transport is mentioned not to be influenced by changes in oil prices and exchange rates. These findings indicate that air cargo transportation companies are trying to protect domestic cargo transportation activities and jet fuel costs by using financial derivatives for a period of six months and that international cargo transportation activity are not protected by financial derivatives.