Türkiye’ye Farklı Ülkelerden Göç Etmiş Kadınların Sağlık Hizmetlerine Erişimi Üzerine Nitel Bir Alan Araştırması

Abstract

Türkiye’de yaşayan kadın göçmenlerin sağlık hizmetlerine erişimlerini, insan hakları, sağlık hakkı ve kadın hakları temelinde inceleyen bu araştırmanın temel amacı, Türkiye’ye çeşitli ülkelerden, değişik sebeplerle göç etmiş, farklı göçmenlik statüleri bulunan ve farklı sektörlerde istihdam edilen veya edilmeyen kadınların, sağlık durumları ve mevcut sağlık hizmetlerine erişim düzeylerinin tespit edilmesidir. Bu amaç çerçevesinde konunun öznesi olan göçmen kadınlarla yüz-yüze, yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. 18 farklı ülkeden toplam 41 kadın göçmenle görüşülmüş; verilere NVivo nitel analiz programı vasıtasıyla tematik analiz uygulanmıştır. Araştırma bulgularında, kadınların özellikle dil engeli, haklarını veya kullanma yollarını yeterince bilmeme, sağlık kuruluşlarında karşılaşılan, din, ırk ve cinsiyet temelli olumsuz tutumlar ve sigorta ile ilgili tutarsız uygulamalar gibi sebeplerle sağlık sorunlarını çözmekte sorunlar yaşadığı görülmüştür. Kadın göçmenlerin, kadın olmalarından ötürü yaşadıkları özgül deneyimleri, özellikle kendilerinin yanı sıra çocuk, eş ve ebeveyn gibi aile bireylerinin sağlığı için de çözüm yolları arayan aktörler konumunda olmalarıyla ve cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakları bakımından karşılaşılan sorunlarla ilişkilendirilerek ele alınmıştır. Bu noktada göçün toplumsal cinsiyetlendirilmiş boyutu, sağlık hakkı odağında ortaya konmuştur. Bulunan çözüm yolları içerisinde ulus-ötesi ağlar ile sivil toplum desteği tartışılmıştır. The aim of this research is to examine immigrant women who have migrated to Turkey for diverse reasons and have different immigrant statuses, whether employed in various sectors or unemployed, in terms of their access to health services, human rights and women’s rights. For this purpose, face to face, semi-structured interviews were conducted with immigrant women who are the subject of the issue. Our participants were forty-one women, coming from 18 different countries, the sampling had a specific purpose and was conducted theoretically. Data were analysed using the NVivo software, creating ‘analytic’ and ‘thematic’ codes; and constantly checking coding consistency. The findings of the research showed that these women had problems solving their health issues due to the language barrier, not knowing their rights or how to use them, the negative attitudes they faced based on religion, race and gender and inconsistent insurance practices at medical centres. The gender specific experiences of these immigrant women were handled in relation to their condition of being the main healthcare providers in the family or household and the problems related to sexual and reproductive health rights. Moreover, the gender aspect of migration, has been put forward in terms of the right to healthcare. The support of transnational networks and non-governmental organizations were discussed among the solutions that have been found.