KLİNİK BİR ÇOCUK-ERGEN ÖRNEKLEMİNDE DEHB İLİŞKİLİ YAŞAM KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Amaç: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu(DEHB), çocuk ve ergenlerde işlevselliği bozan ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir bozukluktur. Çalışmamızda, DEHB’nin yaşam kalitesi üzerine etkisini ve DEHB’li çocuk ve ergenlerde yaşam kalitesini etkileyen değişkenleri araştırmak amaçlanmıştır.Gereçler ve Yöntem: Çalışmamıza DEHB tanısı konulan 8-18 yaş aralığında 49 olgu dahil edilmiştir. DEHB tanısı klinik görüşme ile DSM-5 tanı ölçütlerine göre konulmuş ve DEHB tanısı alan olgulara Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli-Türkçe Uyarlaması (ÇDŞG-ŞY-T) uygulanarak DEHB alt tipleri ve diğer eş tanılar belirlenmiştir. Çocuk ve ergenlerde yaşam kalitesini değerlendirmek için DEHB yaşam kalitesi ölçeği(DEHB YKÖ) uygulanmış ve DEHB belirtileri Conners’ Anne Baba Derecelendirme Ölçeği(CADÖ) ile değerlendirilmiştir. Sosyoekonomik düzey (SED) ilk klinik görüşmede klinisyen tarafından Hollingshead-Redlich Ölçeği kullanılarak belirlenmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan 49 hastanın (12 kız/37 erkek), ortalama yaşı 11.15 (Min:8, Max:14.5, SD:1.53) olarak saptanmıştır. CADÖ toplam puanı ortalaması 44.59 (SD:18.8), DEHB YKÖ Ev toplam puanı ortalaması 57.51 (SD:15.49) ve DEHB YKÖ Okul toplam puanı ortalaması 57.97 (SD:14.51) olarak bulunmuştur. Cinsiyet, yaş, SED, DEHB alt tipi, DEHB belirti şiddeti ve psikiyatrik eş tanı ile DEHB yaşam kalitesi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır. Sonuç: DEHB kronik gidişli, çocuğun günlük yaşamını olumsuz yönde etkileyen bir bozukluktur. Klinisyenlerin DEHB’li çocuk ve ergenleri değerlendirirken sadece belirti şiddeti ve klinik özellikleri değil, aynı zamanda DEHB’nin kendisinin çocuğun hayat konforu üzerine etkilerini de dikkate almaları önemlidir.EVALUATION OF ADHD RELATED QUALITY OF LIFE IN A CLINICAL SAMPLE OF CHILDREN AND ADOLESCENTSABSTRACT: Introduction: Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) is a psychiatric disorder that interrupts functionality and impairs life quality. Our aim in this study is to determine the effect of ADHD related quality of life and the factors which may be related with the quality of life in children and adolescents who have ADHD. Methods: 49 children and adolescents with a diagnosis of ADHD were included in this study. ADHD diagnosis was made in the first clinical interview according to DSM-V and Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children--Present and Lifetime Version(K-SADS-PL) was administered to assess the ADHD subtypes and comorbid psychiatric diagnoses. Socioeconomic status was determined by using the Hollingshead-Redlich scale. To assess the quality of life, ADHD quality of life scale (ADHD QoL) was used. Conners’ parent rating scale (CPRS) was filled by the parents of the children to investigate the severity of ADHD symptoms. Results: The mean age of the patient group (12 girls/37 boys) was 11.15 (SD:1.53). Mean total score of the CPRS was 44.59 ( SD:18.8). According to the ADHD QoL scale, total home subscale mean score was  57.51(SD:15.49) and total school subscale mean score was 57.97 (SD:14.51). No significant relationship was found between the quality of life and age, sex, symptom severity and psychiatric comorbidities. Conclusion: ADHD is a chronic disorder which has negative impact on daily life.  It is important for clinicians not only to consider the clinical conditions and symptom severity, but also the impact of ADHD on life comfort while evaluating children and adolescents with ADHD.