Türkiye'de Yürütülen Dijital Oyun Bağımlılığı Çalışmalarındaki Yöntem ve Sonuçların Sistematik İncelemesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 2010-2018 yılları arasında dijital oyun bağımlılığı üzerine yapılan çalışmalardaki metodolojik eğilimleri ve elde edilen bulguları kapsamlı ve bütüncül bir şekilde incelemek ve dijital oyun bağımlılığı ile ilişkili faktörleri belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda konuyla ilgili lisansüstü tezler ve çevrimiçi makaleler taranarak bir sistematik inceleme yürütülmüştür. Dijital oyun bağımlılığı ile ilişkili anahtar kelimelerle Google Akademik, Web of Science, YÖK Tez Kataloğu, ULAKBİM ve ERIC veri tabanları araştırılmış, dijital oyun bağımlılığına etki eden faktörleri ele alan, ampirik, tam metne erişimi olan 26 çalışma analize dahil edilmiştir. İnceleme sonucunda metodolojik olarak özellikle örneklem seçimi, veri toplama süreci ve sınırlılıkların ifade edilmesi konusunda eksiklikler olduğu görülmüştür. Bulgular incelendiğinde çalışmalarda genellikle demografik değişkenlerin dijital oyun bağımlığına olan etkilerine bakıldığı bunlar arasında cinsiyet, yaş, anne baba eğitim düzeyinin gözle görülür etkileri olduğu saptanmıştır. Öte yandan psiko-sosyal değişkenler ve dijital oyunlara özgü değişkenler çok az çalışmada ele alınmıştır. Çalışmada ele alınan unsurların derinlemesine incelenmesinin daha nitelikli, daha orijinal ve metodu güçlü dijital oyun bağımlılığı çalışmaları geliştirebilmek için araştırmacılara bir yol haritası sunacağı düşünülmektedir.The aim of this study was to determine the methodological trends and findings in a comprehensive and integrated manner and to examine factors associated with the digital game addiction studies on digital gaming addiction in Turkey between the years of 2010-2018. For this purpose, a systematic review was conducted by screening postgraduate theses and research articles. Google Academic, Web of Science, YÖK Thesis Catalog, ULAKBİM and ERIC databases have been searched with keywords related to digital game addiction, and 26 studies which are empirical, full text accessible are included in the analysis. As a result of the analysis, it was observed that there were deficiencies in terms of sample selection, data collection process and expressing the limitations. When the findings were examined, it was determined that the effects of demographic variables on digital game addiction were found to have visible effects, including gender, age, and parental education level. On the other hand, psychosocial variables and variables specific to digital games have been handled in very few studies. It is thought that the in-depth examination of the elements discussed in the study will provide researchers with a roadmap to develop more qualified, more original and method-based digital game addiction studies.