II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİNDE BİR EĞİTİM KURUMU: DÂRÜLMUALLİMÎN-İ ÂLİYE

Abstract

II. Abdülhamid dönemi, Tanzimat devrinde eğitim-öğretim alanında faaliyete geçirilmesi tasarlanan yeniliklerin gerçekleştirildiği, açılan eğitim kurumlarının yaygınlaştırıldığı bir devir oldu. Dârülmuallimîn-i Âliye’nin kurulma düşüncesi 1869 Maarif-i Umumîye Nizamnamesi’nde yer almaktaydı. Nizamnameye göre açılması planlanan Büyük Dârülmuallimîn’de üç şube bulunacaktı. Bu şubelerden birincisi rüşdiye okullarına, ikincisi idâdîye okullarına ve üçüncüsü sultanîlere öğretmen yetiştirecekti. Söz konusu devirde bazı okullarda cari olan burs verme uygulaması Dârülmuallimîn-i Âliyede öğrenim gören öğrenciler için de geçerliydi. Okuldaki öğrencilerin hepsi muvazzaf idi ve burs almaktaydılar. Âliye şubesindeki öğrencilerin bursu aylık 100 kuruştu. Okulda birçok tanınmış öğretmenden başka devrin ünlü eğitimcisi Selim Sabit Efendi de eğitim-öğretim kadrosunda yer almaktaydı. Bu değerli eğitimci 13 yıl Dârülmuallimînin bütün şubelerinde Usûl-i Tedris dersi verdi. Bu dersten başka başlıca İnşa, Kavâid-i Osmaniye, Ahlak, İlm-i Terbiye-i Etfâl derslerini de vermekteydi II. Abdülhamid devrinde özellikle idâdîlerin öğretmen kaynağı olan Dârülmuallimîn-i Ali’den son on beş yılda 288 öğretmen yetişmiş ve bu genç öğretmenler Şam’dan Trabzon’a, Üsküp’ten Erzurum’a kadar ülkenin çeşitli yerlerinde görev almışlardı.In the period of Abdulhamid II, innovations planned to be performed in the Tanzimat reform era could be carried out, and education institutions became widespread.The idea behind the establishment Dârülmuallimîn-i Âliye was included in the 1869 General Education Charter. According to the charter, there would be three branches in the planned Great Dârülmuallimîn. The first of these branches would train teachers for junior high schools, the second for high schools, and the third for the high schools in foreign languages.The scholarships, common in some schools of the époque, was also valid for the students in Dârülmuallimin-i Âliye. All the students in the school were regulars and were receiving scholarships. The scholarship for the students in the school were 100 qurushes per month.Selim Sabit Efendi, a renowned educator, was among the teaching staff at the school among other renowned teachers. This valued educator taught teaching methods course in all branches of Dârülmuallimî for 13 years. In addition, he also taught other major courses such as Ottoman Law, Ethics, and Educational Sciences. During the reign of Abdülhamid II, 288 teachers graduated from the Dârülmuallimîn-i Ali, a primary source for teachers, during the last fifteen years and these young teachers were appointed in various parts of the country from Damascus to Trabzon and from Skopje to Erzurum.