Kültürü çevirmek: Kültür aktarımı kapsamında çeviri

Abstract

Çeviri insanoğlunun başka bir kültürle temasa geçmeye başladığı andan itibaren, iletişim ihtiyacını görmeye yarayan bir araçtır. Ancak çeviri bir dilden başka bir dile yalnızca dilsel kodlarının aktarımı değil; bilakis kodların, belirli bir zaman, mekan, aktör ve konu gibi -en geniş manada bağlam kavramıyla açıklanabilecek- olguların birlikte teşekkül ettirdikleri anlamın yine çevirmen adı verilen bir başka aktör tarafından pragmatik bir biçimde algılanarak aktarılması hadisesidir. Tüm bu öğelerin bir araya gelmesi, buluşması, birlikte bir bütün oluşturması ve anlamlı bir icraatın ortaya çıkması kültürün düzenleyici gücüyle mümkündür. Kültür, çeviriyi düzenleyici bir nosyon olmakla beraber çeviri tarafından düzenlenen bir olgudur da. Tüm bu tartışma bağlamında mevcut araştırma konu hakkındaki temel çeviribilimsel yaklaşımları incelemiş, geniş bir kaynak taraması (yöntemiyle) ve aktarımıyla bütüncül bir çerçeve çizmeye çalışılmıştır. Öyle görülüyor ki çeviri iki dil arasındaki bir aktarımdan çok iki dil arasında kültürel varlıkların, yine kültürün çizmiş olduğu bir çerçeve kapsamında aktarımı hadisesidir.Translation is a tool to meet the need for communication from the moment human beings come into contact with another culture. It is not only the transfer of linguistic codes from one language to another. On the contrary, it is a phenomenon that pragmatic perceptions are conveyed by another actor called translator. It is possible with the regulatory power of culture that elements such as code, time, place, actor and subject come together and form a whole together which leads to a meaningful action. Culture is a notion regulating translation, but it is also regulated by translation. In the context of all this discussion, the present research has examined the main translation-oriented approaches on the subject and tried to draw a holistic framework with a wide search and transfer of resources. It seems that translation is not a transference between two languages but rather a transference of cultural assets between two languages within the framework of culture.