Budżet obywatelski jako nowy instrument partycypacji społecznej na obszarach wiejskich w Polsce = Participatory budgeting as a new instrument of social participation in Poland’s rural areas

Abstract

Partycypacja społeczna, będąca aktywnym udziałem obywateli w zarządzaniu sprawami bezpośrednio dotyczącymi danej społeczności, uznawana jest za fundament społeczeństwa obywatelskiego. W ostatnich latach coraz popularniejszą formą zachęcania mieszkańców do aktywnego uczestnictwa w działaniach na rzecz jednostek samorządowych staje się budżet obywatelski, zwany także partycypacyjnym. Funkcjonuje on przede wszystkim w dużych miastach w Polsce, jednakże inicjatywa ta, choć na mniejszą skalę, realizowana jest także na obszarach wiejskich. Za cele badawcze niniejszego opracowania przyjęto: identyfikację gmin wiejskich oraz miejsko-wiejskich stosujących budżet obywatelski na obszarach wiejskich w Polsce w 2017 r., charakterystykę zgłaszanych projektów, m.in. pod kątem finansowym oraz strukturalnym oraz ocenę wykorzystania budżetu obywatelskiego jako narzędzia partycypacji społecznej w gminach realizujących go na obszarach wiejskich. Niniejsze opracowanie stanowi uzupełnienie luki w literaturze. O ile budżet obywatelski w miastach jest dość dobrze rozpoznany, to inicjatywa ta stosowana na obszarach wiejskich nie stała się jak dotąd przedmiotem opracowań naukowych. Jednocześnie należy zaznaczyć, że opracowanie ma jedynie charakter wstępnych analiz, a przedmiot badań wymaga dalszych, pogłębionych studiów.