Primena teorije self-determinacije u istraživanjima radne motivacije

Abstract

Teorija self-determinacije razvija integrativan pristup delikatnom naučnom problemu motivacije tako što povezuje inherentne potrebe rasta sa aktivnom prirodom čoveka koja, pri svojoj normalnosti i u naklonjenim uslovima sredine, teži da razvije autonoman stil regulacije ponašanja kao i da integriše životno iskustvo i ličnosne dispozicije u koherentan sistem selfa. Teorija razmatra i slučaj preteranog spoljnjeg pritiska koji dovodi do frustracije osnovnih potreba rasta kao i do razvoja kontrolisane motivacije ili stanja amotivacije. Pretpostavke ove teorije su testirane u brojnim domenima kao što su učenje, rad, sport, intimni odnosi, pro-socijalno ponašanje i mnogim drugim. Cilj ovog teksta je da prikaže dosadašnja iskustva u primeni teorije self-determinacije u analizi organizacijskog ponašanja, da pozicionira ovu teoriju u odnosu na druge teorije radne motivacije, kao i da ukaže na moguće pravce budućih istraživanja koja bi proizilazila iz njenog konceptualnog okvira.