Yerinde Yaşlanma ve Yerel Yönetim Uygulamaları: İstanbul Örneği

Abstract

Yerinde yaşlanma, alışılan çevrede olabildiğince uzun süre yaşamını sürdürerek yaşlanmayı ifade etmektedir. Kentleşme süreci dolaylı biçimde yaşlıların yerinde yaşlanmalarını zorlaştırmaktadır. Kentsel alanlarda yerinde yaşlanmanın sürekliliği için bu sürecin yaşlılar için ortaya çıkardığı olumsuzlukları tespit edilmesi gerekmektedir. Yerinde yaşlanmanın gerçekleşebilmesi için yerel yönetimlerin ailenin yaşlılara yönelik bazı sorumluluklarını paylaşması gerekmektedir. Bu çalışmada, İstanbul’da ilçe yerel yönetim hizmetlerinin yerinde yaşlanma sürecine ne tür bir katkı sağladığını ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji nitel araştırma deseni kullanılarak, yerel yönetim aktörleriyle 30 adet yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Veriler betimsel analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Yerel yönetimlerin yaşlılara yönelik hizmetler aracılığıyla ailenin yaşlılara yönelik bazı sorumluklarının paylaşılması yerinde yaşlanma sürecine olumlu katkı yaptığı söylenebilir. Araştırmada yerel yönetimlerin yalnız yaşayan yaşlıların ya da aile ve akrabalarıyla kalan yaşlıların bazı temel ihtiyaçlarını destekleme noktasında kritik bir role sahip olabilecekleri sonucuna ulaşılmıştır. Kentlerde yerel yönetimlerin yaşlı kişisel bakım ve sağlık hizmetleri, evlere sıcak yemek servisi gibi faaliyetlerinin yerinde yaşlanmayı kolaylaştıracağı söylenebilir. Bu hizmetler yaşlıların sosyal ve fiziksel çevrelerinde kopmadan yaşlanmalarına yardımcı olacaktır. Yaşlılara yönelik hizmetlerin güvenilir kaynaklar tarafından sunulması yaşlıların huzurlu, sağlıklı şekilde yaşlanabilmelerine hizmet edebilir. Bu çerçevede kamusal boyuta sahip yerel yönetimlerin yaşlı ve yaşlı aileleri ile iş birliği içerisinde yaşlılara sunacağı hizmetler yaşlıların kendilerini daha güvende ve mutlu hissetmelerini sağlayacaktır. Yaşlanma sürecinin ortaya çıkardığı dezavantajlara bağlı biçimde olarak geleneksel anlamda aile bireylerinin üstlendikleri yaşlı bakımı sorumluluklarının önemli bir kısmının yerel yönetimlerce paylaşılması gerekmektedir.