Sprawiedliwość epistemiczna w humanistyce zaangażowanej

Abstract

Artykuł podejmuje kwestie współzależności między ideą „nauki powolnej” \(slow science\), tj. kładącej nacisk na jakość prowadzonych badań oraz formacyjną rolę uczenia i praktykowania badań naukowych, a kwestią sprawiedliwości epistemicznej i zwróconej ku przyszłości humanistyki prefiguratywnej. Proponuje, by uznać sprawiedliwość epistemiczną za dyrektywę sterująca prowadzonymi w ramach tej humanistyki badaniami, a także za jeden ze środków w procesie budowania realistycznych i odpowiedzialnych utopii, których pierwowzory „nowa humanistyka” próbuje odnaleźć w sztuce, literaturze, filmie, itd. Idea takiej utopii, jako powtarzalny sposób rozwiązywania problemu naukowego, może stać się charakterystyczną dla „nowej humanistyki” metodą badań.This article examines how the idea of ‘slow science’ \(which privileges quality of research and the formative role of teaching and of conducting scientific research\) correlates with the question of epistemic justice and the future­oriented prefigurative humanities. Domańska argues that epistemic justice should be recognized as both a directive that steers research undertaken in this framework, and as a tool in the construction of realistic and responsible utopias, whose prototypes the ‘New Humanities’ are trying to find in art, literature, film, etc. The notion of such a utopia being a repeatable solution to a scientific problem can become a research method characteristic of the ‘New Humanities’.