Mütekaddimîn Kelâm Dönemi Şiî Kaynaklarda Bedâ-Levh-i Mahfûz İlişkisi

Abstract

Şîa içerisinde ortaya çıkan bedâ inancıyla ilgili farklı görüşler ortaya konulmuştur. Bunlardan birisi de bedânın levh-i mahfuzdaki bir değişimin ifadesi olmasıdır. Allah’ın ilminin mahlûkata aksettiği alan şeklinde tasavvur edilen levh-i mahfuzun değişme durumu bedâ olarak nitelendirilebilmektedir. Levh-i mahfuz’dan bilgi alan peygamber veya imamın bildirdiği bir haberin aksi çıkması durumunda; peygamber veya imam yanlış bir aktarım yapmış olmayıp, levh-i mahfuz’da bir değişim olmaktadır. Bu düşünce müteahhirîn bazı şiîler tarafından açıkta dile getirilir. Bu bakış açısı şiî düşüncenin iç dinamiklerine aykırı olmasa da bu fikrin mütekaddimîn şiî kaynaklardaki varlığı tartışmalıdır. Bu makalede mütekaddimîn kelam döneminde Şîa kaynaklarında bedâ-levh-i mahfuz ilişkisinin kurulup-kurulmadığı incelenecektir. ( Bedâ, Levh-i mahfûz, Şîa, İmamet, Mütekaddimin Kelam Dönemi)