Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Handknijpkrachtmeter / Hand-held dynamometer (HHD)

Abstract

1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Bovenste extremiteit, onderste extremiteit Aandoening (ICD) Bewegingsapparaat (Spier-en peesaandoeningen; Bot-, gewrichts-en kraakbeenaandoeningen) Domein 'Menselijk functioneren' (ICF) Bewegingssysteem  Korte beschrijving  Met behulp van een hand-held dynamometer kan de isometrische spierkracht van diverse spiergroepen bepaald worden. Vrijwel alle spiergroepen kunnen worden gemeten. De gebruiker kan de kracht (weergegeven in Newton, Kilopascal of Bar) van het apparaat aflezen. Er zijn apparaten waarmee de handknijpkracht wordt gemeten en apparaten die diverse spiergroepen meten. Het meten van de maximale handknijpkracht geeft een goede inschatting van de spierfunctie en is gerelateerd aan de totale hoeveelheid spiermassa in het lichaam. Middels spierkrachtmeting kan bepaald worden of de waarden bij een patiënt binnen de 'normaal' vallen of hoe spiergroepen zich onderling verhouden. Afname van de spierkracht kan een teken zijn van spierafbraak. 39  Doelgroep  diverse patiëntgroepen/pathologieën bij volwassenen en kinderen  Ontwikkelaar  diverse aanbieders 2 Doel van het meetinstrument Combinatie van:  Inventariserend  Evaluatief / effectief 3 Soort / vorm van het meetinstrument  Instrumenteel  Opbouw  De opbouw van de apparatuur is per merk verschillend. Er zijn verschillende vormen hand-held dynamometers beschikbaar: 5 a) handknijpkrachtmeter; de patiënt houdt zelf de meter vast bijv. Jamar b) hand-held dynamometers die de onderzoeker voor de meeste spiergroepen in zijn hand blijft houden Sommige apparaten hebben hulpstukken waarmee ook knijp-en grijpfuncties gemeten kunnen worden, in dat geval houdt de patiënt zelf de meter vast. Deze groep dynamometers wordt veel gebruikt. Ze zijn er met een analoog of digitaal scherm, of electronisch waarbij de meetwaarden direct in een computer gezet kunnen worden. bijv. Citec, MicroFET2, Lafayette, Baseline, Chatillon, Nicholas  Meetprocedure  De meetprocedure is afhankelijk van de gebruikte apparatuur (zie hierboven bij opbouw) en de te meten spiergroep. a) Handknijpkrachtmeter De cliënt staat rechtop of zit voor de meting op een stoel aan tafel, de arm rust op de tafel met de elleboog in een rechte hoek. De cliënt dient zo hard mogelijk te knijpen en dit ongeveer twee tellen vast te houden; elke hand wordt afzonderlijk gemeten in drievoud waarbij de hoogste waarde wordt genoteerd. Laat de cliënt steeds 15 tot 20 seconden rust nemen tussendoor. De hoogste waarde wordt vergeleken met referentiewaarden per leeftijdscategorie en per geslacht: d.i. de minimaal acceptabele knijpkrachtwaarden op 85% van de normaal-waarde.