AŞAĞIYA DÜŞÜŞ KORKUSU VE YUKARIYA ÇIKMA UMUDU: MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN ZENGİNLİK VE YOKSULLUK ALGILARI ÜZERİNE SOSYOLOJİK BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Türkiye’de meslek liseleri kısa sürede istihdam edilmeyi ve işgücü piyasasında tutunmayı kolaylaştıracak beceriler kazandırması bakımından bir sığınak olarak algılanabilse de çoğu zaman çok yönlü sosyal ve ekonomik dezavantajlarla ilişkilendirilebilmektedir. Bu çalışmada genellikle yoksullukla ilişkilendirilen meslek lisesi öğrencilerinin, yoksulluk ve zenginliği hangi ölçütlerle tanımladıkları ve hangi faktörlere (bireysel nedenler, yapısal nedenler, kader, vb.) dayandırdıkları incelenmektedir. Araştırma, meslek lisesi öğrencilerinin zenginlik ve yoksulluk şeklinde tabakalaşmış alanlara yönelik görüşlerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Meslek lisesi öğrencilerinin zenginlik ve yoksulluğa yönelik görüşlerinin neler olduğu ve bu öğrencilerin toplumsal yaşamda tabakalaşmış farklılıklara ne tür anlamlar yükledikleri sosyolojik bir bakış açısıyla ele alınmaktadır. Çalışma, 2016-2017 öğretim yılında, Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı 7 adet mesleki ve teknik Anadolu lisesinin 12. sınıfında eğitim gören 797 öğrenciyle yürütülmüş bir alan araştırmasının anket tekniği ile elde edilen verilerine dayanmaktadır. Bu araştırma sonucunda, sosyoekonomik düzeyi görece düşük, çalışan yoksul ailelerden gelen öğrencilerin, çoğunlukla kendilerinin içinde bulundukları sosyal ve ekonomik konum ile alt gelir gruplarının içinde bulunduğu konum arasına bir mesafe koymaya çalıştıkları, buna karşın orta gelir gruplarının sahip olduğu zenginliği ulaşılabilir/erişilebilir bir süreç olarak gördükleri tespit edilmiştir