Türkiye'de Tarım Politikaları ve Gıda Güvencesi

Abstract

Tarım insanın en temel ihtiyacı olan gıda mallarını üreten bir sektör olması nedeniyle stratejik öneme sahiptir. Gıda güvencesinin istikrarlı olarak sağlanmasında, izlenen tarım politikalarının önemi büyüktür. Bugün, gıda güvencesini sağlamış ülkelerin çoğu, tarihsel süreçte tarım sektörünü önemsemişler, desteklemişler ve büyük ölçüde serbestleşme sürecinden uzak tutmuşlardır. Tarımın doğal koşullara bağımlı üretim yapısı, ülkelerin gıda güvencesi açısından sektörü önemseme, destekleme ve koruma gereği duymalarına neden olmaktadır. Bununla beraber günümüzde gıda güvencesi sorunu yaşayan ülkelerin pek çoğunda, tarım politikaları oluşturulurken ülke önceliklerinden çok küresel gelişmeler ve uluslararası kuruluşların yapısal uyum programları etkili olmaktadır. Bu programların, tarım sektörüne yansımaları ise daha çok bu ülkelerin koruma ve destekleme sistemlerinin zayıflatılması şeklinde gelişmiştir. Ülkemizde tarım sektörü özellikle 1980’li yıllara kadar devlet eliyle korunmuş ve desteklenmiş, 1980 sonrasında ise piyasa ekonomisine geçişle birlikte serbestleşme sürecine girmiş ve bu dönemden sonra devlet desteklemeleri kesintili olarak uygulanmıştır. Tarımsal alanda hala yapısal sorunlarını aşamamış, devlet desteğine gereksinim duyan Türkiye için serbestleşme politikalarının tarımsal altyapıya uygunluğu ve bu gelişmelerle sürdürülebilir gıda güvencesinin sağlanması tartışma konularından biri haline gelmiştir. Bu çalışma ile ülkemizde Cumhuriyet döneminden günümüze kadar uygulanan tarım politikaları, planlı dönem öncesi ve sonrası olarak iki aşamada gıda güvencesi açısından değerlendirilmiştir.