Görsel İspat Becerisinin, van Hiele Geometrik Düşünme Düzeyleri ve Uzamsal Yetenek ile İlişkisi

Abstract

Matematikte görselleştirme süreci, araştırmak, keşfetmek ve anlamak için, zihinsel olarak görüntü oluşturma ve manipüle etme sürecini gerektirir. Nitekim matematikçilere göre görselleştirme olmadan anlamanın gerçekleşmesi zordur. Görsel temsillerin kullanıldığı görsel ispatların matematik eğitiminde önemli araçlar olmalarıyla ilgili fikir birliği vardır. Ancak görselleştirmenin ispat üzerinde etkileri hususunda fikir birliği yoktur. Dolayısıyla bu çalışma ile van Hiele geometrik düşünme düzeylerinin ve uzamsal düşünmenin görsel ispatlarla ilişkisini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Çalışmada korelasyonel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışma Türkiye’de bir devlet Üniversitesi’nde İlköğretim Matematik Öğretmenliğinde öğrenim gören 85 öğretmen adayıyla yürütülmüştür. Verilerin analizi için Spearman korelasyon katsayısına bakılmıştır. Çalışmada ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının van Hiele geometrik düşünme düzeylerinin 3. düzeyde yoğunlaştığı görülmüştür.  Ortaya çıkan sonuçlardan bir diğeri van Hiele geometrik düşünme düzeyi ve görsel ispat becerisi arasında anlamlı bir ilişki olmasıdır. Buna karşın görsel ispat becerisi ve uzamsal düşünme becerisi arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Görsel ispatlar ile uzamsal beceri arasındaki ilişkinin derinlemesine incelenmesi için uzamsal beceri gerektiren görsel ispatların yer aldığı nitel çalışmalar ve görsel ispatlar ile ilgili eğitimin van Hiele geometrik düşünme düzeyine etkisini araştırmak için deneysel çalışmalar yapılabilir.In mathematics the process of visualization requires the process of forming and manipulating images to explore and understand. Indeed, according to mathematicians, it is difficult to understand without visualization. There is consensus that visual proofs are important tools in mathematics education. However, there is no consensus on the effects of the visualization on proof. Therefore, this study aims to reveal the relationship between van Hiele levels of geometric thinking, spatial ability and visual proofs. In this study, relational survey method is used. The study is conducted on 85 pre-service elementary mathematics teachers studying in the Faculty of Education at a public university located in Turkey. The data is analyzed via Spearman correlation. In the study, it was seen that most of the elementary mathematics teachers were at the 3rd level of van Hiele’s geometric thinking. Another result is that there is a significant relationship between van Hiele's level of geometric thinking and visual proof skills. However, there is no significant relationship between visual proof skills and spatial ability. The relationship between visual proofs skills and spatial ability can be investigated deeply with qualitative research. Moreover, experimental studies can be done to investigate the effect of training on visual proofs on the level of van Hiele geometric thinking.