Postulat selektywnego charakteru deregulacji w szkolnictwie wyższym

Abstract

Artykuł poświęcony jest zagadnieniom deregulacji w zakresie spraw obejmowanych przez ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym z 2005 r. Po kolejnych nowelizacjach tej ustawy w latach 2011, 2014 i 2016 sformułowany został niebudzący wątpliwości w debacie publicznej postulat deregulacji systemu. Trzeba zadać sobie jednak pytanie, czy należy określić jej granice, a jeśli tak, to jakiej są one natury i na podstawie jakich przesłanek powinny zostać zidentyfikowane. Stanowisko autora wyraża konieczność określenia takich granic. W tekście zagadnienia te zostały poddane analizie z uwzględnieniem zakresu i charakteru pożądanych ograniczeń. Wskazane też zostały obszary, które powinny być objęte regulacjami ustawowymi. Oznacza to, że deregulacja powinna mieć charakter selektywny, pozostawiając określone kwestie poza zakresem tego działania. W artykule po wprowadzeniu w problematykę przedstawiono argumentację na rzecz niezbędności zachowania szkolnictwa wyższego jako działu regulowanego. Następnie przywołano postulat deregulacji i jej uwarunkowania, z rozróżnieniem pojęć deregulacji gramatycznej, funkcjonalnej i wykonawczej, wprowadzonych przez autora. W tym kontekście sformułowano postulat nadania deregulacji charakteru selektywnego. W ślad za odnotowaniem znaczenia konstytucyjnej zasady autonomii uczelni zaprezentowano postulowane relacje w odniesieniu do kompetencji regulacyjnych w układzie: ustawa – statut uczelni. W podsumowaniu zwrócono uwagę, że wnioskowana deregulacja z ograniczeniami wpisuje się w pożądane uwarunkowania rozwojowe instrumentarium prawnego w obszarze governance w szkolnictwie wyższym. W Dodatku przywołano fragmenty dokumentów podkreślających znaczenie dobrych praktyk w sferze stanowienia prawa dotyczącego szkolnictwa wyższego i nauki.