MICHEL FOUCAULT’NUN İKTİDAR VE ÖZNE KAVRAMSALLAŞTIRMASINA GÖZETİM SORUNU ÜZERİNDEN BAKMAK: BLACK MIRROR – ARKANGEL

Abstract

Foucault, iktidarı ve iktidar ilişkilerini toplumsal yapının belirlendiği önemli düzenlemeler olarak görmektedir. O’na göre iktidar yalnızca devlet ve halklar arasında değil daha özelde bireyler üzerinde etkili olan bir yapıya sahiptir. İktidarın alanını ikili ilişkilere kadar daraltan hatta bireyin kendi bedeninde dahi arayabileceği bir güç olarak değerlendiren Foucault, bu gücün bilgiyle devamlı kılınabileceğini ifade etmektedir. Günümüzde teknolojik ilerlemenin bir sonucu olarak ise bu bilgilerin kullanım alanlarını sorgulamanın önemli bir yerde durduğunu savunmaktadır. Bilim ve teknoloji gibi önemli gelişmeler geçmişten günümüze iktidarı elinde bulunduranlar tarafından yerini sabitleştirmeye yarayan araçlar olarak değerlendirilmiştir. Bu dolayımda da ileri teknolojinin toplumlar ve bireyler üzerindeki etkilerini sorgulayan Black Mirror televizyon serisi, temelde teknolojinin topluma kazandırmış olduğu kolaylıkların sonuçları üzerine yeniden düşünülmesini sağlayan önemli bir yapımdır. Bu çalışmada özellikle teknolojinin eriştiği gelişme üzerinden iktidar alanlarını irdeleyen ‘Arkangel’ adlı bölüm, Foucault’nun özne, bilgi, gözetleme, denetleme ve disipline etme kavramları üzerinden incelenecektir. Ancak öncesinde Foucault’nun iktidar olgusu kuramsal bağlamda ele alınacak olup ele alınan bilgiler doğrultusunda ilgili bölüm analiz edilmeye çalışılacaktır. Foucault regards power and power relations as important arrangements in which the social structureis determined. According to him, power, not only between the state and its people, but more specifically has a structure on individuals. Foucault, who considers the field of power as a convergence to the bilateral relations and even as a power that the individual can search even in his own body, states that this power can be sustained by knowledge. Today, as a result of technological progress, it is argued that questioning the usage areas of this information is in an important place. Significant development such as science and technology have also been considered as tools to stabilize the position of those in power from the past to the present. In this context, the Black Mirror television series, which questions the effects of advanced technology on societies and individuals, is an important production that provides a rethinking of the results of the conveniences that technology has brought to society. In this study, the episode ’Arkangel’, which particularly examines the areas of power through the development of technology, will be examined through the concepts of Foucault's subjectivity, knowledge, surveillance, supervisionand discipline. First, Foucault's concept of powerwill be discussed in the theoretical context and the relevant episode will be analyzed in accordance with the information discussed.