COVID- 19 Sonrası Dönüşen Kamusallık ve Kentsel Kamusal Mekanlar: Denetimli Karşılıklılık

Abstract

Bu makale COVID-19 pandemisinin gelişim sürecinde biçimlenen ve aşamalı olarak dönüşen kamusallığı ve kentsel kamusal mekânları konu almaktadır. Kentin dinamizmini, akışını, bir araya gelme ve karşılıklılık üzerinden kuran kamusal mekânların, fiziksel mesafe ölçütleri ile denetimli hale gelen karşılıklılık yönünde tanımlı hale gelmesi çarpıcıdır. Süreçte, belli zamanlarda boşlukla vurgulanan kamusal mekânların bilinegelen mekânsal, toplumsal ve politik boyutunun yitimi ve değişimi de vurguludur. Süreç, somut deneyim ve düzenlemeler bağlamında belli ölçülerde karşı karşıya gelmeme, sakınma, dokunmama temelli bir öz ve öteki denetimi yanında özel mekânın kamusal düzenlenmesini de kapsamaktadır. Uzaktan çalışma yanında bulaş riskinden kaçınmanın güçlendirdiği ters kentleşme hareketi, farklı boyutlarda eşitsizliğin görünümünü de sunmaktadır. Makale, belirtilen çoklu değişimler yönünde ve denetimli karşılıklılık temelinde kamusallığın, kamusal mekânların ve kent deneyiminin COVID-19 sonrası dönemde kavramsal, mekânsal, toplumsal ve politik değişimlerini tartışmayı amaçlamaktadır. Mevcut literatürün taranmasına dayalı olarak çoklu değişimler yönünde yeniden kavramsallaştırmaya dayalı bir çerçeve sunan çalışmanın, içinde bulunduğumuz süreçte kente ilişkin planlama, tasarım ve politika alanına, değişimlerin kavranması, olası yeni sorguların ve önceliklerin saptanması yönünde katkı sunması öngörülmektedir.