Sağlık Sistemlerinin Sınıflandırılması ve Performans Analizi Üzerine Kavramsal Bir İnceleme

Abstract

Her sistem belirli sosyal amaçlarını gerçekleştirmek için doğrudan ya da dolaylı olarak devlet müdahalesini gerektirir. Sistemler toplumsal ihtiyaçları karşılamak için gereklidir. Basit bir şekilde ifade etmek gerekirse sağlık sistemi sonuca ulaşmak için bir araçtır. Sağlık sistemi, vasıtaların (yapısal bileşenlerin) belirli bir amacı gerçekleştirmek üzere oluşturduğu ilişkiler bütünüdür. Bu yüzden sağlık sistemini anlamak için sağlık sistemlerinin amaçlarını ve yapısal bileşenlerini analiz etmek bir zorunluluktur. Sağlık sisteminin nihai amacı toplumun sağlık durumunun iyileştirilmesi, toplumu finansal riske karşı koruması ve toplumun sağlık hizmetlerine bağlı memnuniyet düzeyinin iyileştirilmesidir. Bunun için yetkili otorite kontrol düğmeleri (finansman, geri ödeme, yönetim, örgütlenme, düzenleme, davranış) olarak isimlendirilen araçları harekete geçirmelidir. Diğer taraftan sağlık hizmetlerinin nihai amaçlarından hareket ile bölgesel, ulusal ya da uluslararası seviyede sağlık sistemi performans değerlendirmesi yapılmalı, beklenen sağlık performansı ile arzulanan sağlık performansı arasındaki fark ortaya konulmalı ve gerekli iyileştirmeler sağlanmalıdır. Bu çalışmada konu ile ilgili literatüre katkı sağlamak amaçlı genel olarak sağlık sistemi kavramı, sağlık sisteminin fonksiyonları, sağlık sisteminin ilkeleri, sağlık sisteminin amaçları, sağlık sistemi performans analizi, sağlık sistemi sınıflandırılması konuları incelenmiştir.