Değirmendere Barajı‘nda (Amasya, Türkiye) Suda Tespit Edilen Çözünmüş Metallerin İçme ve Sulama Suyu Kalitesine Olan Etkisinin Değerlendirilmesi

Abstract

Barajlar; başta enerji üretimi olmak üzere, içme ve sulama suyu ihtiyacının karşılandığı önemli kaynaklardır. Bu çalışmada Amasya ilindeki Değirmendere Baraj suyunda çözünmüş metal konsantrasyonları ICP-MS ile tespit edilmiş ve veriler içme/sulama suyu açısından değerlendirilmiştir. Baraj gölünün 5 farklı noktasından alınan numunelerdeki her bir metalin ortalama miktarı µg/L cinsinden; Ca (50943)> Mg (42212)> Na (31637)> K (3725)> Al (63,68)> Fe (43,30)> Zn (30,78)> Cu (5,79)> Mn (4,59)> Ni (2,97)> Cr (1,18)> Pb (1,14)> As (1,04)> Cd (0,69) olarak tespit edildi. Bu sonuçlar Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Türk Standartları (TS 266) tarafından önerilen içme suyu limit değerlerini aşmamıştır. Su kalitesi indeksi (WQI), ağır metal kirlilik indeksi (HPI) ve ağır metal değerlendirme indeksi (HEI) değerleri sırasıyla 16,63-17,54-1,00 olarak hesaplanmıştır. Tehlike oranı (HQ), tehlike indeksi (HI) ve kanser riski (CR) açısından baraj gölünün su kalitesi yetişkinler /çocuklar için potansiyel tehlike oluşturmayacak durumdadır. Sodyum absorpsiyon oranı (SAR=0,78) ve sodyum yüzdesi (% Na=19,56) değerlerine göre baraj suyu sulama açısından elverişlidir. Ancak magnezyum zararı (MH=57,70) değeri sulama suyu bakımından 50 olan limit değerin üzerindedir.