A hybrid fuzzy MCDM approach for sustainable project portfolio selection problem and an application for a construction company

Abstract

İnşaat sektörü insan ihtiyaçlarının karşılanmasında vazgeçilmez bir sektör olmakla birlikte, olumsuz çevresel ve sosyal etkileri olan bir sektördür. İnşaat sektörü, kıt kaynakların tüketimindeki önemli payı ve atmosfere büyük miktarda sera gazı emisyonu nedeniyle çevresel etkilere sahiptir. Aynı zamanda işgücü yoğun bir endüstridir. İşgücünün yoğunluğundan dolayı sosyal kaygıların göz ardı edilmesi olumsuz bir sosyal imaja neden olmaktadır. Dolayısıyla inşaat projelerinde sürdürülebilirliğin dikkate alınması sosyal ve çevresel sorunların çözümü açısından büyük önem taşımaktadır. Kaynakların kısıtlı olmasından dolayı her projeyi firmaların hayata geçirmesi mümkün değildir. Alternatif projeler arasında en uygun projeler tercih edilmektedir. Proje portföy seçimi (PPS), şirketlerin sıklıkla karşılaştığı önemli bir karar problemidir. Proje seçerken birçok faktör dikkate alınmalıdır. Literatürdeki birçok çalışmada PPS problemi sadece ekonomik kriterler dikkate alınarak ele alınmaktadır. Bu çalışmada, sürdürülebilirlik dikkate alınarak PPS problemi ele alınmıştır. Sürdürülebilirlik göz önünde bulundurularak ekonomik faktörlerin yanı sıra çevresel ve sosyal faktörler de dikkate alınmıştır. Karar sürecindeki belirsizlikler nedeniyle bulanık bir yaklaşım kullanılmıştır. Problemin çözümü için hibrit bulanık çok kriterli karar verme (ÇKKV) yaklaşımı kullanılmaktadır. Alternatif projelerin sürdürülebilirlik açısından değerlendirilmesinde Bulanık karmaşık orantılı değerlendirme (F-COPRAS) ve Bulanık adım adım ağırlık değerlendirme oran analizi (F-SWARA) yöntemleri birlikte kullanılmaktadır. Önerilen yöntem bir inşaat firmasında uygulanmıştır.