Türkiye’de Kullanılan Deprem Yönetmeliklerinin Özellikleri ve Deprem Hesabının Değişimi

Abstract

Depreme dayanıklı yapı tasarımı kavramı son yıllarda meydana gelen depremler sonrasında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Türkiye’nin sıklıkla deprem oluşturan fay hatları üzerinde olması sebebiyle her büyük deprem sonrası ağır can kayıpları yaşanmıştır. Tarihsel olarak incelendiğinde 1940 yılında yayınlanan ilk deprem yönetmeliğinden, 2018 yılında yayınlanan son deprem yönetmeliğine kadar birçok yönetmelik kullanılmıştır. Bu yönetmelikler kendi çağının teknolojik gelişmişlik seviyesine göre hazırlanmıştır. Türkiye’deki nüfusun yoğun olarak deprem tehlikesi altında yaşaması mevcut yapıların değerlendirilmesini gerektirmektedir. Türkiye’de kullanılan yapıların Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY-2018) altında incelenmesi çok emek ve süre gerektirmektedir. Ayrıca mevcut yapıların değerlendirilmesinde veya güçlendirilmesinde yapıldığı dönemin deprem yönetmeliğinin özelliklerinin bilinmesi gerekir. Bu çalışma kapsamında 80 yıllık süreçte hazırlanan deprem yönetmeliklerindeki deprem hesabının değişimi ve yönetmeliklerin özellikleri araştırılmıştır.