NORMUN KORUMA AMACI TEORİSİ

Abstract

Uygun Nedensellik Bağı Teorisinin, sorumluluğun sınırlandırılmasında yetersiz kalması dolayısıyla, sorumluluğun sınırını belirlemek için, somut olayda ihlâl edilen normun içeriğini incelemek gereklidir. Bu durum, hukuka aykırılık kavramında yaşanan değişimin etkisiyle ortaya çıkmıştır. İhlâl edilen bu normun, Borçlar Kanunu’nun 41.maddesinin bütün hukuk düzenine yollamada bulunması nedeniyle, yazılı veya hâkimin yarattığı yazılı olmayan bir davranış yükümü olması mümkündür. Normun Koruma Amacı Teorisinin dayanak noktasını oluşturan bu davranış yükümleri, yalnızca belli kişileri ve değerleri, belli tehlikelerden korumayı amaçlamaktadır. Dolayısıyla, bir davranışın nedensellik zinciri içinde doğuracağı zararlı sonuçlardan hangileri için failin sorumlu tutulacağı, ihlâl edilen davranış yükümünün içeriğinden Amaçsal Yorum Yöntemiyle belirlenir. Öncelikle, hâkim, kanun koyucunun ilgili normu kabul ederken hangi amaçları güttüğünü ve sorunun temelinde yatan değerler çatışmasını nasıl çözdüğünü belirlemelidir. İkinci olarak hâkim, Sorumluluk Hukukunun amaçlarını, Sosyal Devlet İlkesi ışığında değerlendirerek, o günün koşulları içinde tarafların risk alanlarının sınırlarını belirlemelidir. Eğer tek başına Normun Koruma Amacı Teorisiyle sorumluluğun sınırlandırılması mümkün olmazsa, bu Teori, Uygun İlliyet Bağı Teorisiyle tamamlanmalıdır