Akademisyenlerin Algıladıkları Mobbing ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmada akademisyenlerin algıladıkları mobbing ile mesleki tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Araştırma bir devlet üniversitesinde görev yapan araştırmaya katılmaya gönüllü 90 akademisyen ile gerçekleştirildi. Araştırma verileri ‘Kişisel Bilgi Formu’, ‘Akademisyenlere Yönelik Mobbing Ölçeği (AYMÖ)’, ve ‘Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ)’ kullanılarak e-posta yolu ve yüz yüze olarak toplandı. Bulgular: Akademisyenlerin %57’si kadın, %54,4’ü evli, %45,5’i 30-39 yaş aralığındaydı. %54,4’ü daha önce mobbinge maruz kaldıklarını bildirdi. Mobbing uygulayanların çoğunluğunun ( %68,8) yöneticilik görevleri olduğu, bu yöneticilik görevlerinin ise daha çok Bölüm Başkanı/müdür/dekan olduğu belirlendi. Algılanan mobbing ve tükenmişlik düzeyinin yaş, cinsiyet, medeni durum, ve akademik ünvan değişkeni açısından farklılaşmadığı saptandı. Ancak akademisyenlerin kıdem yılına göre algıladıkları moobing düzeyleri (p=0,017) ile tükenmişlik (p=0,001) düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0,05). Akademisyenlerin %55,6’sı uygulanan mobbing karşısında sessiz kaldıklarını, %24,4’ü işi bırakmak istediğini belirtti. Akademisyenlerin algıladıkları mobbing puan ortalaması 56,76, duygusal tükenme altboyutu puan ortlaması 17,36 ve duyarsızlaşma altboyutu puan ortlaması ise 12,37 olarak saptandı. Sonuç: Araştırma sonucunda, akademisyenlerin algıladıkları mobbing ve tükenmişlik düzeylerinin ortalamanın üstünde olduğu, kıdem yılının ise bu düzeyleri etkilediği görüldü. Çalışmanın daha geniş örneklem gruplarıyla ve farklı üniversitelerde uygulanması önerilmektedir.In this study, it was aimed to investigate the perceived mobbing and occupational burnout levels of academicians according to various variables. The study was carried out with 90 academicians who volunteered to participate in the research at a public university. The data were collected via e-mail and face to face by using ‘Personal Information Form’, ‘Mobbing Scale for Academicians and Maslach Burnout Scale MT (MBI). 57% of the academicians were women, 54.4% were married and 45.5% were in the 30-39 age range. 54.4% of them reported that they had been exposed to mobbing before. It was determined that the majority (68.8%) of the mobbing practitioners had managerial duties and these managerial duties were mostly Head of Department / Director / Dean. It was found that perceived mobbing and burnout levels did not differ in terms of age, gender, marital status, and academic variable. However, there was a statistically significant difference between the levels of mobbing (p = 0.017) and burnout (p = 0.001) perceived by academicians according to seniority year (p <0.05). 55.6% of academics stated that they were silent in the face of mobbing and 24.4% said they wanted to quit. The average score of mobbing perceived by the academicians was 56.76, the mean score of emotional exhaustion subscale was 17.36 and the mean score of depersonalization subscale was 12.37. As a result of the study, it was seen that the perceived mobbing and burnout levels of the academicians were above the average and the seniority year affected these levels. It is recommended that the study needs to be conducted with larger sample groups and different universities.