İllerin Yaşam Kalitesi: Türkiye İstatistik Kurumu Verileriyle Veri Zarflama Analizi’ne Dayalı Bir Endeks

Abstract

TÜİK, İllerde Yaşam Endeksi ile bireylerin ve hanehalklarının yaşamını objektif ve subjektif ölçütler kullanarak yaşam boyutları ayrımında yerel düzeyde ölçmeye, karşılaştırmaya, zaman içinde izlemeye yönelik bir endeks çalışması yapmıştır. TÜİK Yaşam Endeksi’nde 11 boyutta toplam 41 gösterge kullanılmaktadır. Yaşam Endeksi, minimum-maksimum normalizasyonu ile elde edilen alt endekslerin aritmetik ortalaması ile bulunmak-tadır. Bu çalışmada alt endekslerin bulunmasında Veri Zarflama Analizi’nin kullanılması önerilmektedir. Ayrıca, illerin Yaşam Kalitesi Endeksi, elde edilen alt endekslerin geometrik ortalaması olarak alınmıştır. Önce illerin 2015 yılı Yaşam Kalitesi Endeksi, TÜİK 2015 Yaşam Endeksi verileriyle ağırlık sınırlandırması yapılmadan elde edilmiştir. Daha sonra, illerin 2015 yılı Yaşam Kalitesi Endeksi, ağırlık sınırlandırması yapılarak bulunmuştur. Coğrafi olarak Türkiye’nin batısındaki illerin yaşam kalitesinin, doğudaki illerin yaşam kalitesinden daha yüksek olduğu görülmüştür.With the Index of Life in Provinces, TURKSTAT has made an index study to measure, compare, monitor the life of individuals and households at the local level in the distinction of life dimensions using objective and subjective criteria. A total of 41 indicators are used in 11 dimensions in the TURKSTAT Life Index. Life Index is found with arithmetic average of sub-indices obtained by minimum-maximum normalization. In this study, it is recommended to use Data Envelopment Analysis to find sub-indices. In addition, the Quality of Life Index of the provinces was taken as the geometric mean of the obtained sub-indices. The Quality of Life Index of the provinces in 2015 was obtained without weight restriction with the data of TURKSTAT 2015 Life Index. Then, the Quality of Life Index of the provinces in 2015 was determined by weight restriction. Geographically, the quality of life of the western provinces of Turkey was found to be higher than quality of life of the eastern provinces.