Kesişimsellik Teorisi ve Farklılıkların Feminizmi

Abstract

Bu çalışmada, ikinci ve üçüncü dalga feminizmde farklılıklar ve eşitsizlikler üzerine yapılan tartışmaların kuramsal sonuçlarından biri olan kesişimsellik teorisi analiz edilecektir. Bunun için; öncelikle farklılıklar ve eşitsizlikler kapsamında, ‘kadın’ kategorisi işaret edilerek feminizm ve toplumsal cinsiyet siyasetinde tam olarak neyin sorunsallaştırıldığına bakılacaktır. Kesişimselliği bu analizle keşfetmek, kuramın siyahî feminizmin ışığında diğer farklılıkları da (etnisite, yaş, sınıf, eğitim, engellilik vb.) içine alarak yeni-ırkçılık kavramını tanımlamaya olanak sağlamasının yanında; bugünkü toplumsal eşitsizlikleri güçlü bir kuramsal ve kavramsal çerçevede yorumlama imkanı da sunmasıdır. Bu bağlamda, bu makalede ilk olarak ikinci dalgadaki özellikle Marksist ve radikal feministlerin aynılık ve farklılık savlarına odaklanılacaktır. Daha sonra, üçüncü dalga feminizmin toplumsal cinsiyet ve kimlik meselesi ele alınacaktır. Bu fikir karşılaştırması ve öne sürülen savlar bizi kesişimsellik kuramı ile çoklu eşitsizlikleri nasıl/nerede görmemiz gerektiğini gösterecektir. Dahası; bu karşılaştırma, farklılıkların eşitsizliğe neden olduğu analitik eksenleri kurama özgü bir perspektifle incelememizi sağlayacaktır. Buna ek olarak; makalenin özgünlüğü, yeni-ırkçılık kavramını kesişimsellik kuramıyla yeniden düşünerek eşitsizliğe neden olan çok yönlü kategorilerin ve farklılıkların su yüzüne çıkarmasıdır. Nihayetinde, makalenin esas amacı kesişimselliği; onun kuramsal gelişimiyle anlamak, ve kuramın akademik işlevselliğini keşfederek eşitsizlikleri, kategorileri ve bunların toplumsal, kültürel, politik sonuçlarını farklı ampirik örneklerde ve düzeylerde serimlemektir.In this paper, intersectionality theory, which is one of the theoretical results of debates on differences and inequalities in second and third wave feminism, shall be analyzed. To do this, first, the category of ‘woman’ in the scope of differences and inequalities shall be pointed out to see exactly what has been problematized regarding issues related to feminism and gender politics. In addition to exploring intersectionality with this analysis, which enables the theory to define the concept of neo-racism by incorporating other differences (ethnicity, age, class, education, disability, etc.) in the light of black feminism; it also offers the opportunity to interpret today's social inequalities in a strong theoretical and conceptual framework. In this context, this article shall firstly focus on the arguments of Marxist and radical feminists on the sameness and the difference, especially in the second wave. Second, the question of gender and identity of the third wave feminism shall be discussed. This comparison of ideas and the suggested arguments shall show us how/where we should see multiple inequalities with the intersectionality theory. Moreover, with the perspective of intersectionality this comparision shall allow us to analyze the analytical axes in which the differences cause inequality. In addition, the specifity of the article is that it reconsiders the concept of neo-racism with intersectionality and reveals the multifaced categories and differences that cause inequality. Eventually, the main purpose of the article is to explain intersectionality in parallel with its theoretical development, to explore its academic fuctionality of the theory and to expound inequalities, categories and their social, cultural and political results in different empirical cases and levels.