Ethnomusicologists researching towns they live in: Theoretical and methodological queries for a renewed discipline

Abstract

This article focuses on theoretical and methodological implications of the 20th-century epistemic turn in the humanities towards a more self-critical and politicized approach to the production of knowledge in academia. It examines in particular their general impact on ethnography-based disciplines such as ethnomusicology, arguing that this is felt even more intensely in work being done in the cities the researchers live in, where their home institutions are based. The article then addresses methodological alternatives for ethnomusicology in the rather conflicting 21st century context, such as participatory action strategies eliciting new grounds for collaboration between academic and extra-academic perspectives, based on ongoing initiatives undertaken by an academic research collective in Rio de Janeiro, Brazil, which integrate political and academic dimensions in new disciplinary ways.Etnomuzikolozi koji istrazuju u gradovima u drugoj polovini XX veka bili su u prilici da prevazidju starije paradigme svoje discipline, u kojoj je isticano preimucstvo 'autsajdera' koji obavlja terenski rad u malim, izolovanim drustvenim grupama tipa zajednice. Dok novi objekti istrazivanja zadobijaju znacaj ekvivalentan dosadasnjim, ideoloski i metodoloski problemi koje donosi nova situacija uglavnom su bili postavljeni jos u vreme rane antropoloske prakse. Nova praksa se mozda moze opisati kao usredsredjenost na ucesnike, uz pretpostavku o neutralnom gledistu 'autsajdera'; pri tome, on donosi podatke u relativno kratkom vremenskom roku da bi oni mogli biti analizirani na kulturoloski relevantan nacin i bili predstavljeni u prihvatljivoj formi akademske interpretacije. Tokom osamdesetih godina epistemoloski preokret u antropologiji i njoj bliskim, etnografski usmerenim disciplinama, blagovremeno je kritikovao empirijski izrazene fantazije, a zatim i alegorije koje okruzuju ovo polje znanja. Ukazao je na neuspeh u pravom angazovanju oko proucavanih drustvenih jedinica u njihovim aktuelnim borbama, i gotovo da ih je predstavljao u obmanjujucem i politicki neangazovanom konceptu vremena, u 'etnografskom prezentu' (Fabian 1985). Ovaj clanak istrazuje teorijske i metodoloske implikacije za etnomuzikologe koji rade u gradovima u kojima i sami zive. Zasnovan je na potencijalima i dilemama sestogodisnjeg istrazivackog projekta, sprovedenog u Riju de Zaneiru, Brazil. Ovo iskustvo je steceno kroz saradnju jednog akademskog kolektiva sa nevladinom organizacijom u Mareu (Mare), u okruzenju ugrozenom svakodnevnim drustvenim nasiljem, trgovinom narkoticima i drustvenim izopstenjem. Uspostavivsi stabilnu i dugotrajnu saradnju akademski obrazovanih i onih bez akademskog obrazovanja, u istom istrazivackom timu - pri cemu svi oni zive u istom gradu, dele odredjene poglede na svoju teritoriju i istovremeno se medjusobno suprotstavljaju u vezi sa datim aspektima stvarnosti, ovaj projekat je otvorio brojne nove perspektive reprezentovanja drustvenih grupa i njihovih praksi u radovima, sustinski angazovanog istrazivanja i u politickoj dimenziji naucnog rada.