Bir Grup Tıp Fakültesi Öğrencisinde Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Tutumu ve Sağlık Okuryazarlığı İlişkisinin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Son 30 yılda gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp (GTT) kullanımında artış olmuştur. Türkiye’de erişkin yaş grubunda yapılan bir çalışmada ise tamamlayıcı tıp uygulamalarını kullanma sıklığı %60,5 olarak bulunmuştur. Bu çalışma ile tıp fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GTT) uygulamalarına olan tutumları ve sağlık okuryazarlığı (SOY) düzeylerini tespit etmek ve SOY ile GTT arasındaki ilişki incelenmek istenmiştir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma 2019-2020 eğitim öğretim yılı içerisinde Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem I, II, III öğrencilerinde gerekli etik ve idari izinler alınarak yapılmıştır. Ankette sosyodemografik özellikler, kronik hastalık varlığı, sigara ve alkol alışkanlığı; GTT uygulamaları hakkında bilgi sahibi olma durumu, bilgi kaynağı, GTT uygulamalarını kullanma durumu ve nedenleri; GTT Tutum Ölçeği ve HÜSOY (Hacettepe Üniversitesi Sağlık Okuryazarlık Ölçeği kısa formu) ölçeği kullanılmıştır. Türkçe geçerlilik ve güvenirliği yapılmış GTT Tutum Ölçeği’nin Cronbach alfası 0,808; HÜSOY Ölçeğinin Cronbach alfası 0,84’tür. Bulgular: Üç yüz yirmi üç katılımcının %41,2’si (133) erkek, %58,8’i (190) kadındır. Katılımcıların yaş ortalaması 20,68±1,40 yıldır. Tamamlayıcı tıp uygulamalarından herhangi birini kullandığını ifade edenler katılımcıların %8,7’si (28 kişi) olmuştur. Tamamlayıcı tıp uygulamaları hakkındaki bilgi kaynağının, katılımcıların %60,7’si çevresi (aile, akraba), %59,1’i internet, %42,1’i televizyon, %9,0’u sağlık personeli, %5,9’u okul olduğunu ifade etmiştir. Katılımcıların GTT tutum ölçeği ve HÜSOY ölçeğinden aldıkları ortalama puanlar sırasıyla 104,72±16,46 ve 21,75±2,23’dır. Tamamlayıcı tıp tutum ölçeği ile sağlık okuryazarlığı ölçeği arasında anlamlı bir korelasyon saptanmamıştır (r=-0,044, p=0,469). Sonuç: Öğrenciler arasında tamamlayıcı tıp uygulamaları hakkında bilgisi olduğunu düşünenlerin sayısı azdır. Ayrıca bu konuda güvenilir bilgi kaynaklarından bilgi almadıkları da anlaşılmaktadır. Tıp fakültesi öğrencilerinin bile tamamlayıcı tıp konusunda sağlıklı bilgiye ulaşmasında sorun olduğu göz önüne alındığında sağlık okuryazarlığının gerekliliği ve kapsamının önemi anlaşılmaktadır.