Yaratıcı Problem Çözme Sürecinde Analojik ve Seçici Düşünme: Seçici Problem Çözme Modelinin Matematik Eğitiminde Uygulama Örneği

Abstract

Sıra dışı ve etkileyici çözümler üretme, orijinal problemler oluşturma ya da var olan problemleri farklı bir bakış açısı ile yeniden tasarlama matematikte yaratıcı olan öğrencilerden beklenilen temel beceriler olarak değerlendirilebilir. Bu becerilerin geliştirilmesinde yaratıcı problem çözme süreçleri ön plana çıkmaktadır. Yaratıcı problem çözme bir dizi algoritmik işlemin uygulanmasından öte orijinal düşünmeyi gerektiren bir eylem olarak tanımlanabilir. Problem çözme sürecine yönelik birçok yaklaşım olduğu gibi yaratıcılık için önemli görülen analojik düşünme ve seçici düşünme becerilerinin önemi araştırmacılar tarafından vurgulanmaktadır. Bu çalışmada yeni bir yaratıcı problem çözme modeli olan, matematiksel yaratıcılık eğitimi için önerilen Seçici Problem Çözme (SPÇ) modeli incelenmiştir. Bu doğrultuda alan yazın taraması yöntemi kullanılmıştır. Modelin yapısı ve işleyişi bir matematik problemi uygulama örneği ile ayrıntılı olarak açıklanmıştır. SPÇ modeli matematiksel yaratıcılığın gelişimi için önemli görülen problem çözme, problem oluşturma, seçici düşünme ve analojik düşünme becerilerini geliştirmeyi hedefleyen bir yaratıcı problem çözme modelidir.Creating unusual and insightful solutions to a given problem, construction original problems or reformulation an old problem with a new perspective can be evaluated as basic skills expected from students who are creative in mathematics. Creative problem-solving processes come to the fore in the development of these skills. Creative problem solving can be defined as an action that requires original thinking rather than applying a series of algorithmic operations. As there are many approaches to the problem-solving process, the importance of analogical thinking and selective thinking, which are considered important for creativity, is emphasized by the researchers. In this study, the Selective Problem Solving (SPS) model, which is a new creative problem-solving model, proposed for mathematical creativity education was reviewed. The structure and functioning of the model is examined in detail with an example of a math problem. SPS model is a creative problem-solving model aims to develop problem solving, problem posing, selective thinking and analogical thinking skills that are considered important for the development of mathematical creativity.