TÜRKİYE'DEKİ DOĞAL ZEOLİTLER VE İYON DEĞIŞİMİ UYGULAMALARI

Abstract

Su ve atıksu arıtımında iyon değişimi prosesi özellikle ağır metallerin ve sertlik yaratıcı unsurların giderimi için kullanılmaktadır. İyon değişimi prosesinde genellikle sentetik olarak üretilen polimerik reçineler kullanılmaktadır. Böylelikle su ve atıksularda bulunan inorganik kirleticiler reçinenin yapısında bulunan fonksiyonel gruplara bağlanarak uzaklaştırılabilmektedir. Ancak kullanılan sentetik iyon değiştiricilerin maliyetleri bu yöntemin kullanımını sınırlandırmaktadır. Diğer taraftan iyon değişim prosesinde sentetik zeolitlere alternatif olarak görülen doğal zeolitler ise atıksu arıtımı uygulamalarındaki performansı açısından sentetik reçinelerin gerisinde kalsa da maliyet yönüyle dezavantajlarını telafi etmektedirler. Doğal iyon değiştirici zeolit minerallerinin kaynakları açısından oldukça zengin olan ülkemizde iyon değişim uygulamalarının yaygınlaşması ekonomi ve erişilebilirlik anlamında oldukça önemli avantajlar sağlayacaktır. Bu çalışma kapsamında iyon değişimi uygulamalarında en sık rastlanan zeolit türleri incelenmiş ve bu zeolit türlerine ait su ve atıksu arıtımı uygulamalarından örnekler verilmiştir.