Presence of deoxynivalenol in small-grain samples from 2009/10 harvest season

Abstract

Fusarium head blight (FHB) is present in all growing regions of small grains and causes significant losses in yield and grain quality. In our environmental conditions, dominant species is Fusarium graminearum Group 2. During 2009/10 there was a significant Fusarium infestation on wheat, barley and triticale. The aim of this study was to examine the contents of deoxynivalenol (DON) in cereal samples taken after 2009/10 harvest season. We analyzed 22 NS varieties of small grains from Rimski Sancevi, including 16 varieties of winter wheat, one facultative wheat variety, four varieties of winter barley and one variety of triticale. Analytical methods based on clean-up by solid-phase extraction (SPE) columns and detection by liquid chromatography were used. Fifteen out the 22 analyzed samples were positive for the presence of DON at a mean level of 0.537 mg/kg. The highest concentration was 1.952 mg/kg. These findings were in correlation with percentage of the Fusarium damaged kernels.Patogeni iz roda Fusarium su prisutni u svim rejonima gajenja strnih zita i nanose znacajne gubitke u prinosu i kvalitetu zrna. Fuzariozu klasa psenice prouzrokuje veci broj vrsta iz roda Fusarium. U nasim uslovima gajenja dominantna je vrsta Fusarium graminearum Grupa 2. U toku 2009/10. godine doslo je do znacajne pojave fuzarioza na psenici, jecmu i tritikaleu. Cilj rada je bio da se ispita sadrzaj DON-a na uzorcima strnih zita uzetih posle zetve iz uslova prirodne zaraze. Analizirane su 22 novosadske sorte strnih zita iz lokaliteta Rimski Sancevi, od cega: 16 sorti ozime psenice, jedna fakultativna sorta psenice, cetiri sorte ozimog jecma i jedna sorta tritikalea. Uzorci su uzeti sa parcela razlicitih povrsina u zavisnosti od znacaja i rasprostranjenosti gajene sorte. Analiticko odredjivanje je zasnovano na preciscavanju sirovog ekstrakta analiziranih uzoraka pomocu tzv. Mucosep kolona, a zatim je sadrzaj DON-a kvantitativno odredjen tecnom hromatografijom. Od 22 analizirana uzorka strnih zita cak 15 (68,2%) je bilo pozitivno na prisustvo DON-a. Jos veci procenat zarazenosti DON-om je utvrdjen kada je u pitanju samo psenica (82,4%). Prosecan sadrzaj DON-a je iznosio 0,537 mg/kg a najveca koncentracija je utvrdjena u uzorku tritikalea i iznosila je visokih 1,952 mg/kg. Od svih uzoraka koji su bili pozitivni na prisustvo ovog mikotoksina, 2 su prevazilazila koncentracije koje su propisane od strane Evropske komisije. Sve ovo ukazuje na visoku zarazenost strnih zita sa nasih polja iz zetve 2010. Procenat fuzarioznih zrna kod 16 ispitivanih sorti psenice kretao se od 1 do 11,5%, a gubici u masi 1000 zrna od 1,2 do 5,7%. Izmedju jacine zaraze u polju i sadrzaja mikotoksina DON ustanovljena je potpuna pozitivna korelacija kod pojedinih sorti. Fakultativna sorta psenice Natasa je imala visoku koncentraciju DON od 1,572 mg/kg, pri stepenu zaraze u polju od 33,3% zarazenih klasova po 1 m2. Sorta Zvezdana imala je najnizi procenat zaraze u polju od 1% i kod nje nije determinisano prisustvo mikotoksina DON. PR Projekat Ministarstva nauke Republike Srbije, br. TR31081: Implementation of various rearing - selection and biotechnological methods in breeding of pigs i br. OI172042 Development of Methods of Monitoring and Removal of Biologically Active Substances Aimed at Improving the Quality of the Environment