Nutritional properties of macedonian landraces of small grain cereals as a source of new genetic variability

Abstract

Cilj ovog istraživanja je bio da se prouči: i) genetička varijabilnost nutritivnih karakteristika makedonskih lokalnih populacija strnih žita - pšenice, ječma, ovsa i raži; ii) povezanost nutritivnih karakteristika makedonskih lokalnih populacija strnih žita; iii) jačinu i slabost lokalnih populacija strnih žita na osnovu profila nutritivnih karakteristika. Sakupljanje genetičkih resursa lokalnih populacija strnih žita je vršeno na različitim lokalitetima u ruralnim oblastima Makedonije. Od uzorka iz svake lokalne populacije izmjereno je 10 poduzoraka mase sjemena od 100 g, da bi se dobio reprezentativan analitički uzorak. Analiziran je sadržaj vlage (MOI), sadržaj proteina (PC), sadržaj masti (FC), sadržaj sirovih vlakana (CF), sadržaj vlatnog glutena (WG) i sadržaj suvog glutena (DG) na osnovu standardnih akreditovanih metoda. Kao najperspektivnije lokalne populacije izdvojene su: Okalesta bela (CF = 2,62%), pšenica; Zimski (WG = 9,24%), Dabilski nizok (DG = 4,2%), Ednoreden (CF = 5,18%), ječam; Shopski (PC = 14,62%), Gabarski (FC = 6,46%), Sekulichki (CF = 9,89%), ovas i Chalakliski (PC = 14,43%, CF = 8,16%), Koselski (FC = 4,19%), Gabarski (DG = 3,14%), raž. Najviše vrijednosti koeficijenta varijacije su utvrđene za FC (14,55%, 14,13%, 12,57%) lokalnih populacija ječma, ovsa i pšenice i za MOI (8,64%) raži. Najniže vrijednosti koeficijenta varijacije su utvrđene za: MOI (6,31%) ovsa, WG (5,27%) pšenice, DG (5,23%) ječma i FC (4,25%) raži. Kod makedonskih lokalnih populacija pozitivno povezane su bile: sve nutritivne karakteristike osim PC i CF pšenice; WG, DG, MOI (jedan klaster), FC, CF (drugi klaster) ječma; sve nutritivne karakteristike, osim MOI i CF, ovsa; PC, CF, FC (jedan klaster), DG, MOI (drugi klaster) raži.