Toplumsal Cinsiyet Normlarının Dışındaki Sporcular

Abstract

Spor ortamları toplumsal cinsiyet rollerinin kadın ve erkek arasındaki eşitsizliği devam ettirecek şekilde yeniden inşa edildiği toplumsal alanlardan birisidir. Bu çalışmanın amacı; kadınların yoğunlukta olduğu spor dallarında erkek sporcuların ve erkeklerin yoğunlukta olduğu spor dallarında kadın sporcuların deneyimlerini toplumsal cinsiyet bakış açısıyla incelemektir. Çalışmanın katılımcılarını; voleybol, buz pateni, cimnastik, dans ve halk oyunları dallarından birer kişi olmak üzere toplam beş erkek sporcu ve otomobil sporları, bilardo, futbol, boks ve güreş dallarından birer kişi olmak üzere toplam beş kadın sporcu oluşturmaktadır. Bu spor dalları, federasyonlardaki sporcu sayılarının cinsiyetler arası dağılımı dikkate alınarak belirlenmiştir. Çalışmada, veri toplamak amacıyla görüşme tekniği kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Bulgular incelendiğinde, hem kadın hem de erkek sporcuların, spor dalı tercihleri nedeniyle, toplumsal cinsiyetin yansıması olarak engellemeler ve baskılarla karşılaştıkları görülmüştür. Kadın sporcuların statülerinin başarıları ile birlikte arttığı ve toplumsal anlamda daha fazla kabul gördükleri belirlenmiştir. Kadınların aksine erkek sporcuların elde etmiş oldukları başarılar sosyal statülerinde bir değişiklik yaratmamış ve onlara yönelik toplumsal cinsiyet baskısı devam etmiştir. Sonuç olarak, cinsiyet normları hem kadın hem de erkek sporcular için kısıtlayıcı ve zorlayıcı uygulamalara yol açmıştır.The sports contexts are such cultural settings where gender roles were recreated in a way that perpetuates gender inequalities. The purpose of this study is to explore the experiences of male athletes in sports branches dominated by females and female athletes in sports branches dominated by males in terms of gender issues. The participants constitute as five male athletes who actively involved in volleyball, ice skating, gymnastics, dance and folk dance; and five female athletes who compete in automobile sports, billiards, football, boxing and wrestling. These 10 athletes were chosen according to the gender distribution obtained from each federation. In this study, the data were collected through interviews and analysed through the content analysis technique. The results show that both male and female athletes face challenges and difficulties as a reflection of social gender in their chosen sport branches. While the social status of female athletes starts to improve with success in their field and they get more acknowledgment for their successes, for male athletes, success does not bring change in their social status and the social pressure for them continues. Overall, the study indicates that gender roles created some constraining and challenging practices for both male and female athletes.