Düzce bölgesi taşkın duyarlılık alanlarının belirlenmesi

Abstract

Son yıllarda ülkemizde sıkça yaşanan taşkın olayları, önemli can ve mal kayıplarına sebep olmaktadır. Düzce bölgesi, coğrafi yapısı nedeniyle taşkın olaylarının sıkça yaşandığı bölgelerden birisidir. Bu çalışmada, yağışa bağlı taşkın duyarlılık alanlarındaki değişimi görmek amacıyla iki farklı koşula göre Düzce bölgesinin taşkın duyarlılık alanları modellenmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında, uzun yıllar yağış ölçüm verilerine göre taşkın duyarlılık alanları modellenmiştir. İkinci aşamada ise, Düzce’de 17-18 Temmuz 2019 tarihinde gerçekleşen taşkına ait yağış verileri ile tekrar modelleme yapılmıştır. Bu yolla, hem uzun yıllar yağış verilerine göre, hem de taşkın olayının gerçekleştiği güne ait yağış verileri ile taşkın duyarlılık haritaları üretilerek aradaki değişim karşılaştırılmıştır. Çalışmada yağış verilerinin dışında eğim, bakı, akarsuya uzaklık, jeoloji, arazi kullanım ve toprak haritaları gibi diğer sayısal haritalardan yararlanılmıştır. Modelleme yapılırken son yıllarda sıkça kullanılan Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Yöntemi kullanılmıştır. Bu yönteme göre öncelikle taşkına duyarlılık durumları göz önünde bulundurularak haritalara ağırlık dereceleri işlenmiştir. Sonrasında haritalar üst üste çakıştırılarak her iki senaryo için ayrı ayrı modelleme aşaması gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, ÇKKV-AHY gibi istatistiksel yöntemler, CBS teknikleri ve radar ürünleri ile yapılan tespitlerin gerçekleşen taşkın hadiselerinin analizinde kullanılabilir olduğu görülmüştür.