Borders and bridges: Preliminary thoughts on Balkan music

Abstract

The author discusses methodological questions concerning his broad research project on music in the Balkans. He raises a number of questions related to defining national, cultural, and other identities in this region. The text is organized into four sections: 1. An ecumene, 2. Culture as appropriation 3. Centers and peripheries, and 4. Music gets its own back.U radu su iznete ideje i prvi zakljucci do kojih je autor dosao pripremajuci se za rad na projektu o muzici / muzikama na Balkanu. Obrazlozeni su glavni motivi za pristupanje ovom proucavanju: najpre, teznja da se dublje ispita smisao odnosa kulturnih centara i periferija; zatim, zelja da se istraze problemi vezani za identitet - nacionalni, regionalni, drustveni i kulturni najzad, interesovanje za proucavanje raznih vrsta muzike u vezi s temom modernosti. Treba napomenuti da autor svojim radom zeli da obuhvati tri kategorije muzike: klasicnu, avangardnu i komercijalnu. Razmatranja su grupisana oko cetiri teme: 1. Ekumena - Pojam se ne shvata u religioznom smislu, vec se njime oznacava interaktivna zona u kojoj dolazi do kontakta izmedju drustava, nacija ili civilizacija. Cilj je da se istrazi "dijalektika interaktivnog i identicnog" na primeru balkanske muzike. 2. Kultura kao prisvajanje - Muzika Balkana se moze sagledati iz aspekta asimilacije kao posledice osvajanja i borbe da se sacuva samosvojnost. Postoje i drugi aspekti, kao institucionalizacija kulture koja je cesto u sluzbi nacionalistickih ideologija. 3. Centri i periferije - Muzika Balkana se moze proucavati i s tacke gledista granicnog karaktera ove regije, odnosno njenog pripadanja periferiji i u odnosu na Zapad, i u odnosu na Istok. 4. Osveta muzike - Polazi se od pretpostavke da bi proucavanje muzickog materijala moglo da obezbedi pristup razumevanju sirih istorijskih procesa. Ako se tacno interpretiraju, promene u prirodi muzickog materijala, odnosno "muzickog jezika", mogu da razotkriju svet, jer enkodiraju njegovu istoriju na vrlo dubokim nivoima. Jedan od mogucih teorijskih pristupa velikom korpusu balkanske muzike sastoji se u uocavanju preseka izmedju sistema makama i dijatonike (narocito u gradskoj narodnoj muzici).