De jeugdarts en gemeente in transitie

Abstract

Sinds de transitie Jeugdzorg is het belangrijk en volgens de Jeugdwet verplicht voor gemeenten om de inzet op preventie te vergroten. Aangezien preventie een belangrijk onderdeel van de werkzaamheden van jeugdartsen is, kunnen zij waardevol zijn voor gemeenten. Het is echter onduidelijk of gemeenten de werkzaamheden van jeugdartsen kennen. Dit kwalitatief exploratief onderzoek vergelijkt de rollen van jeugdartsen vanuit het perspectief van gemeenten en vanuit dat van jeugdartsen. We hebben achttien beleidsdocumenten over zorg voor jeugd van 33 gemeenten en zes documenten over jeugdartsen uit de JGZ-sector verzameld. Op basis van een documentanalyse onderscheidden we zeven rollen van jeugdartsen. Twee rollen, die van beleidsadviseur en academicus, vonden we alleen in JGZ-documenten. Vijf rollen vonden we zowel in beleids- als JGZ-documenten: die van zorgverlener, samenwerker/verbinder, poortwachter, verwijzer en belangenbehartiger van het kind. Bij deze rollen zagen we wel inhoudelijke verschillen: zo legden gemeenten nadruk op de opvoedkundige expertise van jeugdartsen en besteedden ze nauwelijks aandacht aan medische en diagnostische vaardigheden. Dit onderzoek laat zien dat de visie van gemeenten op de rollen van jeugdartsen verschilt van die van de JGZ-sector. Uitgaande van de rollen die jeugdartsen zichzelf toeschrijven zouden gemeenten jeugdartsen vaker kunnen inzetten als beleidsadviseur en academicus, en hun sociaal-medische expertise meer kunnen benadrukken in hun beleidsdocumenten.Since the transition of the youth health care system in the Netherlands municipalities’ commitment to prevention has become more important. Preventive child health care (PCHC) physicians can be useful for municipalities, as prevention is an important part of their work. However, it is unclear if municipalities know PCHC physicians’ activities. This qualitative exploratory study compares the roles of PCHC physicians from the perspective of municipalities and PCHC physicians’ own perspective. A document analysis was conducted of 18 child and youth health care policy documents of 33 municipalities and 6 PCHC documents. We identified seven roles of PCHC physicians. Two roles, scientist and policy adviser, were only found in PCHC documents. Five roles were identified in both policy documents and PCHC documents: health care provider, collaborator/connector, gatekeeper, referrer and child advocate. Policy documents emphasized on PCHC physicians’ expertise on psychosocial level, especially on parenting support. The documents did not pay attention to the medical diagnostic and therapeutic skills of PCHC physicians. This study illustrates that municipalities and the PCHC sector have different visions on PCHC physicians’ roles. The deployment of PCHC physicians will enhance when municipalities deploy PCHC physicians as a scientist and policy adviser.