Tip 2 Diyabet Tedavisinde Yaşam Tarzı Değişikliği - Beslenme ve Fiziksel Aktivite

Abstract

Diabetes mellitus ve onunla aynı risk faktörlerini paylaşan bazı kronik hastalıklar, global bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Diyabet tedavisinde, hasta eğitimi, tıbbi beslenme tedavisi ve egzersiz çok önemli olup, yaşam tarzı değişikliği son yıllarda üzerinde çok fazla durulan bir konu olarak dikkati çekmektedir. Yalnızca sağlıklı yaşam tarzı değişikliği ile diyabetin %44-58 oranında önlenebileceği veya geciktirilebileceği belirtilmiştir. Amerikan Diyabet Birliği (ADA) beslenme açısından yaşam tarzı değişikliği için: (1) düşük glisemik indeksli karbonhidrat kaynaklarının tüketilmesini (130 g/gün’ün altında olmayacak şekilde) ve (2) diyet yağının azaltılmasını (enerjinin %7’sinin altında doymuş yağ alımı, minimum düzeyde trans yağ alımı, <200 mg/gün kolesterol alımı), ayrıca derisiz tavuk, hindi, balık ve az yağlı süt ürünleri gibi protein kaynaklarının tercih edilmesini önermiştir. Beslenme programında diyetteki posa miktarının her 1000 kkal için 14 g olması gerektiği vurgulanmış, sodyum ve alkol alımının sınırlandırılmasının, sebze, meyve ve yağı azaltılmış süt ürünleri tüketiminin artırılmasının olumlu etkileri olduğu belirtilmiştir. Yaşam tarzı değişikliği içerisinde köşe taşı olan bir diğer konu ise egzersizdir. Diyabetli bireyler için egzersiz planlanırken, bireysel özellikler göz önünde bulundurulmalıdır. Egzersiz programının türü ve şiddeti her hastaya göre farklılık göstermekle birlikte, ideal bir egzersiz programının haftada en az 150 dakika orta şiddette aktivite içermesi gerektiği önerilmiştir. Yine ADA’nın rehberleri doğrultusunda, aerobik egzersizle birlikte yapılan direnç egzersizlerinin (haftada 2 kez, 2-4 set ve 8-10 tekrar) de kan glukoz regülasyonu üzerinde oldukça etkili olduğu ve kan glukozunu düşürmede önemli bir faktör olduğu bildirilmiştir. Diyabet hastalarının primer tedavisinde uygun bir beslenme düzeni ve buna eşlik eden bir egzersiz programının, tedavinin başarısını artıracağı unutulmamalıdır.