Türk İmalat Sanayinde Performans, İnovasyon ve Rekabet Arasındaki İlişki

Abstract

Performans ve inovasyon ilişkisi literatürde en yaygın biçimde neoklasik iktisat teorisi ve Shumpeteryen görüşte ortaya konulur. Neoklasik teori inovasyonun rekabetçi piyasalarda, Shumpeteryen görüş ise daha çok aksak rekabet piyasalarında ortaya çıkacağını öngörür. Bu çalışmada Türk İmalat Sanayii endüstri kollarının 2008-2013 dönemine ait verileri kullanılarak performans ile innovasyon ve rekabet düzeyi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Performans değişkenleri net kar marjı, aktif karlılık oranı ve öz sermaye karlılık oranlarıdır. İnovasyon değişkeni ar-ge yoğunluğudur. Endüstri rekabeti Herfindahl-Hirsckman Endeksi ile ölçülmüştür. Tahmin sonucunda aynı dönem ar-ge yoğunluğunun performansı pozitif, bir dönem gecikmesinin ise negatif yönde etkilediği bulunmuştur. Rekabetteki yoğunlaşmanın performansı artırdığı tespit edilmiştir. Aynı döneme ait ar-ge’nin pozitif etkiye sahip olması inovasyonun rekabet üstünlüğü sağlayıcı özelliğe sahip olduğunu desteklemektedir. Ar-ge’nin gecikmeli etkisinin negatif olması ise fikri mülkiyet haklarının korunmasına ilişkin sorunlara işaret eder. Bu, inovasyon faaliyetlerinin yaklaşık bir dönem sonra taklit edildiği anlamına gelebilir. Rekabetteki yoğunlaşmanın pozitif etkisi ise Schumpeteryen görüş öngörüsünü destekleyici niteliktedir.