THE EFFECT OF INFLATION ON FIRM PROFITABILITY: AN APPLICATION IN RETAIL SECTOR OF BORSA ISTANBUL

Abstract

The cost of sales increases together with an increase in inflation. The firms that aims to reach a profit target, reflect the cost increases on prices. Increases in prices may be higher than those in costs. Increasing prices lead to inflation. The firms in Turkey experienced a sudden increase in the exchange rates in the period of July-September 2018, and used this depreciation as an excuse for increasing their prices. However, even those firms that were slightly affected by the increase in the exchange rates did so. The aim of the study is to determine the effect of inflation due to the increase in the exchange rates on firm profitability. The study sample consists of ten retail trade firms traded at the Borsa Istanbul equity market. Earnings, cost of sales, gross profit, operating profit and net profit data for Q2-Q3 of 2017 and 2018 are used. A paired sample t-test is conducted to determine the variables’ change between 2017 and 2018 periods. The findings indicate that the variables do not change significantly from 2017 to 2018. Variables are also analyzed by using percentage method. The results show that the supermarket firms’ profits are higher than the increases in their costs.Enflasyonun artmasıyla birlikte satışların maliyeti de artmaktadır. Hedeflenen kâra ulaşmak isteyen firmalar maliyetlerindeki artışı, ürünlerin satış fiyatına yansıtmaktadır. Fiyatlardaki artış ürünlerin maliyetlerindeki artıştan daha fazla olabilmektedir. Ürün ve hizmetlerin satış fiyatını olması gerekenden daha fazla artıran firmalar, enflasyonun da daha fazla artmasına neden olmaktadır. Türkiye’de 2018 yılı Temmuz-Eylül döneminde yaşanan döviz kurundaki ani yükselişi gerekçe gösteren bazı firmalar satış fiyatlarını artırmıştır. Döviz kurundaki yükselişten pek etkilenmeyen firmalar da birçok ürün ve hizmetin fiyatını yüksek oranda artırmıştır. Bu çalışmanın amacı döviz kurundaki yükseliş sonucunda artan enflasyonun firmaların kârlılıkları üzerine etkisini değerlendirmektir. Fiyatlardaki artışın tüketicileri yakından ilgilendirdiği Borsa İstanbul’da işlem gören perakende ticaret sektöründeki 10 firma araştırmaya dâhil edilmiştir. Firmaların 2017 ve 2018 2Ç-3Ç dönemlerine ait hasılat, satışların maliyeti, brüt kâr, faaliyet kârı ve net kâr verileri kullanılmıştır. Değişkenlerin 2017 ve 2018 dönemleri arasındaki değişim, bağımlı örneklem t-testinin kullanılmasıyla incelenmiştir. Bulgular, değişkenlerde 2017’den 2018’e anlamlı bir farklılığın yaşanmadığına işaret etmektedir. Ayrıca değişkenler yüzde yöntemiyle analiz edilmiştir. Analiz sonucunda süpermarket firmalarının maliyetlerdeki artıştan daha yüksek oranda kâr ettikleri tespit edilmiştir.