Nasıl Vegan Oldum? Fenomenolojik Nitel Bir Araştırma

Abstract

Vegan beslenme pek çok kişinin ifade ettiği “sadece et yemeyen bireylerin beslenme şekli” anlayışı ile açıklanabilecek bir durum değildir. Bu görüş veganlık olgusunun altında yatan sosyal gerçekliği açıklamada çok yetersiz kalmaktadır. Buradan hareketle gerçekleştirilen bu çalışma vegan bireylerin vegan olmaya iten motivasyonları araştırmaktır. Araştırma yöntemi olarak nitel araştırma, araştırma tasarımı olarak ise fenomenolojik yaklaşım benimsenmiştir. Araştırma verileri İstanbul Anadolu yakasında yer alan bir vegan restorana gelen 19 düzenli müşteriden, yarı yapılandırılmış yüz yüze mülakat tekniği ile elde edilmiştir. Katılımcıların vegan olma motivasyonları; etik, bilişsel/sosyal, sağlık ve ekolojik motivasyonlar olarak ortaya çıkmıştır. Gerçekleşme sıklığına göre incelendiğinde en baskın faktörlerin etik ve bilişsel/sosyal nedenler olduğu söylenebilir. Bilişsel/sosyal motivasyon olarak adlandırılan faktörün alanyazındaki önceki çalışmalardan farklı olarak baskın bir motivasyon kaynağı olduğu görülmektedir. Bu motivasyonun, yazılı ve görsel kaynaklar ve sosyal çevre aracılığıyla “veganlık nedir ve neden vegan olmalıyım?” gibi sorulara yanıt aramada önemli bir yönlendirici olduğu anlaşılmaktadır. Sonuç olarak ister sadece vegan tüketicilere isterse de farklı tüketicilere bir arada hizmet versin, yiyecek ve içecek işletmelerinin yukarıda sayılan faktörleri dikkate alması hizmet etkileşiminin başarısı için faydalı olacaktırVegan diet is not a situation that can be explained by solely the understanding of "the diet of individuals who do not eat meat" as expressed by many people. This view is quite insufficient in explaining the social reality underlying the phenomenon of veganism. Accordingly, this study is to investigate the motivations of vegan individuals to be vegan. Qualitative research has been adopted as a research method and a phenomenological approach as a research design. The research data were obtained from 19 regular customers who came to a vegan restaurant on the Anatolian side of Istanbul, using a semi-structured face-to-face interview technique. Participants' motivations to be vegan have been emerged as ethical, cognitive/social, health and ecological motivations. When analyzed according to the frequency of occurrence, it can be said that the most dominant factors are ethical and cognitive & social reasons. It is understood that the factor called cognitive & social motivation is a dominant source of motivation, unlike previous studies in the literature. It is understood that this motivation provides influential guiding in seeking answers to questions such as "What is veganism and why should I be vegan? through written and visual sources and the social relationships. As a result, whether they serve only vegan consumers or more diversified, food and beverage businesses should take vegan consumer motives into account to achieve the successful service interaction.